Adin txikiko soldadu izanak

Munduko gerretan adin txikikoak erabiltzen dira borrokarako. Afrikan eta Colombian Salestarrek hainbat programa dute gaztetxo hauei berriro gizarteratzen laguntzeko.

Colombian, gerrilan (FARC edo ELN) edo talde paramilitar edo kriminilatean aritu diren gazteen aldeko lan handia egiten, adibidez Medellineko Ciudad Don Boscon zatia den CAPRE, edo babes etxean, edota Cali hirian.

Medellineko CAPREko neska eta mutilen esperientzia eta kontakizunak 4 komiki hauetan bildu dira:

“Nosotros” (1), “Nosotros” (2), “Soñando el  futuro” (3) eta “De regreso a la vida” (4). Lauk komikiak link hauetan ikus daitezke:

https://issuu.com/juaninazio/docs/capre1_nosotros_d9eddec90c4684

https://issuu.com/juaninazio/docs/capre2_nosotros

https://issuu.com/juaninazio/docs/capre3_sonando

https://issuu.com/juaninazio/docs/capre4_de_regreso_a_la_vida

2016an, Misiones Salesianas taldeak  “Alto el fuego” dokumentala publikatu zuen. Hona hemen linka:   https://www.youtube.com/watch?v=jUtbk5GmZp8

Medellineko gerrilari izandako bi gazte Espainian izan ziren 2017ko hasieran. Elkarrizketa labur bat hemen ikus daiteke:

https://www.youtube.com/watch?v=29DfuhdKJJ4&t=11sLinks

Azter ezazu gazte hauen egoera:

Zergatik sartu ziren/zituzten gerran?

Nolako esperientziak bizi izan dituzte?

Nola ari dira lanean egoera horiek gainditzeko?

Zein arrisku edo oztopo dituzte orain, bergizarteratzeko?

Iruzkinak

  1. Mohamed Hamli dio

    Zergatik sartu ziren/zituzten gerran? pentsatzen zuten gerren sartuta etzuten gosea edukiko eta dirua lortuko zutela familia aurrera eramateko
    Nolako esperientziak bizi izan dituzte?etzuten pentsaten alako egoera gogorra izango denik, goses pasata, entrenamiento gogorra, egarriarekin, familia ikusi gabe…
    Nola ari dira lanean egoera horiek gainditzeko?salesiano talde bat eta boluntario batzuk ari dira lanean orrelakorik ez egotea, artzen dute gazteak gerran egondakoak eta ikasketa bat ematen zaie, lo egiteko lekua, janaria ondoren lana topatu eta beraien bizitza egin.
    Zein arrisku edo oztopo dituzte orain, bergizarteratzeko? pasatu duten momentua ez da errasa gehiengoak neskak jo egiten zituztelako edo biolatu ordun ori ganditzeko ez da erraza

  2. Ander Zubizarreta dio

    Nire iritzia: Nire ustez ez zait bate ere logikoa iruditzen jendea hain gaste eramatea gerretan borrokatzeko. Hain gasterik joanda armak hartzeko ere beldur handiagoa izaten dute beraientzat ez delako erraza egoera hori gainditzea. Nire iritziz, jendeari oso oroimen txarrak lagatzen diskio bere oroimenean. Bizitzan gero ez zaie erraza egingo egoera horri aurre arrapatzea. Batzuk ez dute gainditzen eta askenean bere buruaz beste egiten dute.

    Azken batean komiki horietan gertatzen den gauza bakarra da, oso gaste ematen dituztela gerreta. Eta horren ondorioz, beraien herrira iritzitakoan psikologoengana eta joan behar dutela beraien oroimen txarra gainditzeko.

  3. Iker Maldonado dio

    Istorio honetan gertatzen dena munduko leku askotan gertatzen da.laguntza behar dute baina askok ez dute ezer egiten.jende asko suftitzen hadri da gerrengatik eta gainera ez dute ezertarako erabiltzen akordio hitza.asko gustatu zait historio hau.hunkitu egun nau.lehenengo historioan gerran dauden bikote historioa kontatzen du.mutila gerretarako preapratzen hari da eta ezin du irten leku horretatik,horregatik maitemindutako neska berarengana joaten da erreskatatzeko eta beste leku batera joateko.askenean seme bat edukitzen dute eta lortzen dute bisitzea.

  4. Aimar Mugica dio

    Hiru historia interesante dira baina gogorrak, benetan gogorrak. Beraien familietaz separatuta, jendea hiltzera behartuak eta gero persegituak izanak. Beste alde doga trafikoa azaltzen da eta baita ere emakumeen trafiko herrialdeen artean. Marcela eta Andersonen historia oso polita da Marcelak gerrilan sartzen da Anderson ikusi dezan et agoero berarekin ihes egiteko. Gero baita ere Caprek eta Ceak nola egiten duten lana gazteak berriz ere gizartean sartu daitezen. Interesgarriak dira oso baina lehen esan dudan bezala oso gogorra da, pentsatzea gaur egun ere horrelako gauzak era jasaten direla.

  5. Maren Casas dio

    Ez zait batere ondo iruditzen holako egorak bizi behar izatea ume batzuk herrialde batzuetan, umeak ikasi, irakurri, jolastu eta abar egin behar dute ez bere aurtzaroa gerra batean pasatu. Umeei ezer esan gabe gerrara eramaten dituzte eta han borrokatu egin behar dute, borrokan bizik ateratzen badiara ondo eta ez badira bizirik ateratzen ere ondo. Egoera hau munduko herrialde askotan ematen da batez ere gerran dauden herrialdetan eta normalean herrialde horiek pobreak izaten dira. Gerran maitemindu eginten bazara eta harrapatzen bazaituzte akatu egiten zaituzte eta niri hori ez zait batere ondo iruditzen. Gainera gerrran esklabu bezala tratatzen dituzte eta borrokatzera behartzen dituzte.

  6. Iñigo Peña dio

    Adin txikiko soldadu izanak komikiak irakurri ditugu. Bertan, hainbat gazte azaltzen ziren eta guztiak gerrara eramaten zituzten ilegalki. Gazteegiak ziren gerrara joateko eta zeuden prest arma bat hartu eta jendea hiltzeko. Zorte onez azkenean lagundu egiten diete gazteei eta gerratik salbatzen dira.

    Nire ustez, gerrara 10 urterekin joatea eta ilegalki umeak hartzea ez zait batere ondo iruditzen. Txarrena da egoera hori gaur egun ematen dela eta ume askok gerratan parte hartzen dutela eta hil egiten direla. Batzuetan, gerratik ateratzen dituzte eta lagundu egiten diete gazteei baina gehienak gerran egoten dira. Egoera lotsagarria da, neskak bortxatu egiten dituzte eta objektu bezala tratatu. Mutilak aldiz armak hartu eta gerrarako prestatzen egoten dira.
    Hau guztiaren ondorioz, batzuek gerra amaitutakoan arazo sikologiko handiak izaten dituzte eta ezin dute egoera gainditu. Beraiek uste dute norbait atzetik dabilela eta jende hil izanak ez die laguntzen.

    Egoera honek ezin du horrela jarraitu eta zerbait egin behar dugu!!

  7. Ekaitz Iriondo dio

    Nire ustez pertsona hauen egoera oso txarra da azkenean gerra baten barruan egoteko oso oso gazteak direlako. Oso esperientzi txarrak izan zituzten azkenean gerra baten barruan zeudelako eta gainera oso gazteak zirelako. Nekazaritzan egiten zute lan ,hau da, hainbat plantazio zituzten baina egun batean beraien usta guztiak kendu egin zizkioten, gainera hainbat arrisku edo ostopo izan zituzten. Azkenean nere iritzia da beraiek gerra baten barruan egotea oso tristea dela eta tristeagoa hain gazteak izanda .

  8. Benat Exposito dio

    Gazte hauek oso egoera txarretan egon dira gerran zeba denbora osoan, gero gerran esperientzi oso txarrak bizi dute, denbora osoan preso egoten ziren. Mariela gerran zegoenean mutil bat ikusi zuen gustatzen zitzaiona eta ezzagutzera joan zen. Umen hauek lan egoera txarrean zeuden denbora osoan kanpoan zueden lana egiten, gero Andeson Marielarekin ume bat eduki zuen baina ez zuen joan ikustera zeba gerran batean zegoen eta egun batzuk geroago Anderson gerratik irtetzen da eta bere umea ikusten du eta ondoren lagun batzuk elkatzen ziren eta lagun hortako pertsona bat bere lagunekin gehiago hitz egiten zuen.

  9. Eneko Galan dio

    Anderson eta Marcela bikoteak dira, egun batean, hegazkin bonbaketari batek haien laborantzak suntsitu zituen. Haiek, separatuta geratzen dira. Anderson gerran bukatzen du, eta Marcelak, Andersonen bila, gerrara sartzen da berarekin egoteko. Azkenean, Marcela haurdun gelditzen da, eta haien plana handik alde egitea zen. Anderson gerran geratzen da, eta Marcelak berriz, alde egiten du. Baina, soldadu batzuk harrapatu egiten dute. Baino soldadu haiek eskubideen restituzio programa batekoak ziren. Urte bat pasatu ondoren, Anderson harrapatzen dute, eta 18 urte baino gutxiago zituen, Ongi izan instituto familiar batera eramaten dute, han haren aita saiatzen dira deitzen, baina hura ez zuen nahi hitz egin. Marcelari deitzen diotenean, Andersonekin nahi duela geratu leku batean, bere semea nahi duelako erakutsi. Azkenean, Anderson drogetan dabiltzaten talde batean sartzen da, eta dira sor egin zien. Azkenean, talde hori harrapatzen dute, Anderson handik joan egiten da, Marcela eta bere semearik biltzen da, eta han, bere aita zegoen haren zai.

  10. Luis Juaristi dio

    Esperientzi txarrak bizi izan dituzte, gerran zeudelako eta egoera txarretan bizi zirelako.
    Lan gogorrak egiten dituzte egoera hori gainditzeko.
    Salbatu egiten dituzte eta bizi normala bizitzen hasten dira baina pertsona batzuk ez diote usten bizitzen eta gainera gerran zegoen komandanteak beraien atzetik jarraitzen zioten.
    Nire ustez pertsona horiek gaizki bizi dira eta zerbait egin behar da pertsona horiek gu bezela bizitzeko.

  11. Marta Olariaga dio

    Komiki hauek hego Amerikako herrialde batzuetako gerretan aritzen diren ume eta nerabeen egoera gogorrak azaltzen dizkigute. Gazte hauek, beraien adinarekin eskolan egon beharko zuten ikasten, bai horren ordez, gerran daude armak erabiltzen. Egoera hauek bidegabeak dira. Gazte asko gerrara sartzen dira beraien familiek ez duteleko dirurik eta pentsatzen dute gerran parte hartuz bizitza aurrera ateratzeko aukera bat dutela. Umeak esperientzi txar asko pasatzen dituzte, oso gazteak direlako eta jada jendea hil dutelako. Honek bizi osoa aldatzen die. Gazte hauei laguntzeko talde asko daude. Talde hauek gazteei lo egiteko toki bat eta babesa ematen diete, gerrillakoek berriro ez ditzaten topatu. Baina bergizartetzea oso zaila da, betirako izango dutelako beldurra, arrisku handia dutelako, agian norbaitek aurkitzen dituelako.

  12. Lide Alberdi dio

    Irakurri ditudan komiki guztietan, gauza antzekoak gertatzen dira, militarrak bat-batean agertzen direla kalean edo pertsonen etxean eta gerrara joatera derrigortzen dituzte eta ez badira joaten hil egiten dituzte. Pertsona horiek joan egin behar izaten dute gerrara, ez dutelako beraien bizia galdu nahi, gainera han daudela armekin eta abar, tratu oso txarrak jasan behar izaten dituzte. Nagusien oihuak, gauza askoren debekuak, adibidez, ezin zuten beraien arteko harreman berezirik izan.
    Baina azkenean guztiei laguntzen saiatzen dira eta beraien bizia berreskuratzen, normalean oso zaila izaten da, gerrakoak atzetik izaten dituztelako baina azkenean askok lortu dezakete eta hori oso garrantzitsua iruditzen zait.

  13. Jon Santizo dio

    Umeak gerran sartu dira arrazoi desberdinengatik. Batzuk goserik ez pasatzeko. Baina gehienak indarrez hartu eta eraman egiten dituzte beraien etxeetatik. Ume soldaduak merkeagoak direlako soldadu profesionalak kontratatu beharrean.

    Beraiek bertan bizitako esperientziak oso gogorrak dira. Ez diete beraien etxetara itzultzen usten. Behin sartutakoan irtetzeko modu bakarra hilda dela esaten diete komandanteek. Askotan beraien lagunak nola hiltzen dituzten ikusi behar dute. Beste batzutan pertsona arruntak hiltzen ikusi behar izan dituzte. Komandateen arauei kasu egin ez dioten soldaduen hilketa ikusi behar izaten dute.

    Askotan Kolonbiako armadak hartu eta adin txikikoak izateagatik babes etxeetan sartzen dituzte. Ikasketak jasotzen dituzte, beraien etorkizuna aurrera ateratzeko.

    Beraien komandanteak beraien bila hasten dira gerrilatik irten ondoren. Ez dira bestuta sentitzen eta askotan meatxuak jasotzen dituzte

  14. Nida Sajjad dio

    Egoera txarretan daude gazte horiek. Indar armatu edo talde armatu batek kontratatu edo erabiltzen dituen 18 urtetik beherako edozein neska edo mutil, edozein gaitan. Soldadu haur bat ez da borrokan parte hartzen duen norbait soilik. Beste rol batzuetakoak ere izan daitezke, hala nola, sukaldariak, atezainak, mezulariak, giza armarriak, espioiak, suizidak edo sexu esplotaziorako erabiltzen direnak. Helburu militarretarako kontratatutako eta prestatutako haurrak biltzen ditu, baina gerran erabiltzen ez direnak.
    Egoera horiek gainditzeko FARC edo ELN edo talde paramilitar edo kriminilatean aritu diren gazteen aldeko lan handia egiten beraiei laguntzen eta babesten. FARCen arabera, bere helburuak dira Kolonbiako landa behartsuak irudikatzea boterea iraultza armatuaren bidez eta gobernua ezarriz. FARC erakunde marxista-leninista autoproklamatua da. Horrek esan nahi du nolabait herrialdeko biztanleriaren artean aberastasuna birbanatzeko konpromisoa duela talde horrek.

  15. Irati Lizarralde dio

    Komiki hauetan kontatzen du gaur egun haur batzuen egoera. Haur hauen egoera; adibidez, Colombian izan daiteke baina mundu beste leku batzuetan gerta daiteke. Adin txikiko haur batzuk, gerran sartzen dituzte eta armak erabiltzen ikasten dute. Ejertzitoa etortzen denean gizonezkoak hartzen dituzte soldadu izateko. Haur horiek handik irteten badira, badaude programa batzuk umeei laguntzeko. Ume horietako bat hartzean ahalegintzen dira ume hori hangoa balitz bezala hartzen umeak ikusteko lagunak dituela edo behintzat norbait baduela konfiatzeko eta gauzak kontatzeko. Leku horietako pertsonak ahalegintzen dira umearen familia aurkitzen edo behintzat bere familiko norbaitekin kontaktatzen. Ikasketak ere egiten dituzte eta ahal izanez gero behintzat lan bat aurkitzen ahalegintzen dira. Egoera hau beste injustizia bat da eta umeen duintasuna kentzen diotela iruditzen zait, baina horrelako programekin berriro lortzen dutela duintasun xume bat eta etorkizuna bizitzeko gogoa.

  16. Sara Larrañaga dio

    Ez zait normala iruditzen egoera hori, oso gazteak dira eta gerran ibiltzen dira. Jende asko hiltzen da arrazoirik gabe eta adibidez Marcela, aurdun zegoen. Ez dituzte esperientze politak izan nik uste, batzuk bai baina ez asko zeren arriskuan zeunden eta ezin zuten biak batera egon bestela hil egiten zituzten. RIchardek, Marcelari laguntzen dio ihes egiteko, eta ihes egiten du. Azkenean Marcelak zaintzen du bere semea, Richard gerran dagoelako baina azkenean Richard beraiengana joaten da eta oso pozik amaitzen dute.

  17. Igor Bravo dio

    Komikietan azaltzen diren umeak gerrara sartu zituzten umeak izateagatik. Eta gainera asko sufritu zuten guztiek berauen lagun eta familiarengandik urrundu zituzten hortaz aparte jendea hiltzen ikusi duten eta ez da oso erosoa egoera hori berriro bizitzea. Gerrilan egon eta gero gogor lan egiten ari dira berauen bizitzan segitzeko. Baita ere oztopoak dituzte eta horien izenak armak dira. Bizi ziren egoera oso tamalgarria da umeak ez lukete gerra egin behar hasteko ez zen gerra egin beharko.

  18. Alba Nogales dio

    Istorio honetan egoera oso larriak eta gogorrak agertzen dira. Beraiek ez zuten nahi gerran sartu baina beste erremediorik ez edukita, sartu egiten zire. Sartutakoan, segurunez ez zuten berriro ikusiko bere familiakoei, baina hala ere sartu egin behar ziren, Han egoera oso gogorrak bizitzen zituzten, eta ez zuten ia eskubiderik. Ezin zuten edozer esan, maitemindu… bestela akatu egingo zuten. Nire ustez egoera hauek bukatu egin beharko litzaidakete, horrela mundua hobeto joango zen. Batzuk gerratik ihes egiten dute baina denbora osoan arriskuan daude, berriro ere topatzen badute, eraman edo akatu egingo dute. Sorte handia daukagu egoera horiek bizi es ditugun pertsonak. Batzuetan ez gara konturatzen baina ditugun gauz guztiak eta daukagun bizi egoera eskertu egin beharko genuke.

  19. Nahia Gonzalez dio

    Marcela eta Anderson ezagutu egiten dira eta gero, gerrilan sartzen dute mutikoa. Gero, Marcela ere bertan sartzen da. Denbora bat pasa ondoren, Marcelak ume bat izan behar duenez, irten egiten da. Azkenean, Anderson ere irten egiten da. Gelditu egiten dira, Andersonek familia ikusteko baina azkenean ezin izaten du joan. Azkenik, Andersonek, familia ezagutzen du eta bere aitarekin berriro ikusten da.

  20. Aitzol Cabanillas dio

    Gazte hauek gerran sartu zituzten. Mutilari derrigortu egin zioten eta neska, maitasunarengatik sartu zen, mutila asko maite baitzuen.

    Oso esperientzia gogorrak pasatu zituzten, adibidez, hilketak, esklabutza…

    Oso gogor ari dira lanean. Oso gaizki tratatzen dituzte, eta ez dute ezer irabazten, bakarrik bizirik jarraitzea.

    Gaizki ikusita dago gerra, horregatik egiten zitzaien saila bergizarteratzea. Ez zuten lanik lortzen, gaizki begiratzen zioten…

    Komikiak asko guztatu zaizkit! Oso mezu polita transmititzen dute.

  21. Laura Alberdi dio

    Kolonbian ume asko gerrilletan sartu zituzten derrigortuta edo familiek umeak ezin dituztelako zaindu gerrilletara bidaltzen dituzte. Umeak sufrimendu fisikoa eta psicologikoa jasaten dute.
    Baina komunitate salestarrak programa batzuk dituzte non umeen hezkuntza-maila hobetu eta zaindu egiten dituzte berriro pertsona izateko. Baina salestar programa hauek ezin dute saihestu umee hauek han egon arren oraindik arriskuan daudela, gerrillak beraien bila ibiliko dira.

  22. Alazne Sudupe dio

    Irakurri ditudan komikietan argi eta garbi azaltzen da hainbat gazteen egoera.

    Askotan maitasun, familia, diru eta beste hainbat arazoengatik sartzen dira ejertzitoan:

    Lehenengo kasuan, bikote bat zegoen eta mutila (Anderson) ejertzitoan sartzera behartu zuten. Ondorioz, bere neskalaguna (India) oso goibel jarri zen eta azkenean, etsita, bere mutilarengana joan nahi zuela erabaki eta bera ere ejertzitora joan zen.

    Bigarrengo kasuan, 10 urteko mutiko bat (Felipe) basoan zebilen eta soldadu batekin egin zuen topo. Honek bere arma erakutsi zion eta umeak berarekin eramateko eskatu zion. Ondoren, soldaduak komandantearengana eraman zuen eta horrelaxe sartu zen ejertzitoan. Zati honetan neska baten istorioa ere agertzen da. Neskatila hau komandantearekin maitemindu zen eta honek joaten utzi zion. Bazegoen gerran Feliperen aurka egin zuen mutiko bat ere.

    Hauek guztiak zenbait arazo gainditu behar izan zituzten. Adibidez, Andersonek bere adiskide baten heriotza bizi izan zuen, komandanteak India pozoitu zuen, Felipek bere familia aurkitzeko arazoak izan zituen… Horrez gain, ejertzitotik irten ondoren ere arazoak izan zituzten bergizarteratzeko; esate baterako, drogak, lana… Lanean ez zituzten nahi onartu gerrilakoak zirela eta. Gainera, umeek gerrilakoak oraindik ere beraien bila zituztela uste zuten.

    Arazo guztiei aurre egiteko honetan espezializatutako pertsona bat baino gehiagorekin hitz egiten dute beraien egoera azaldu eta laguntza lortzeko.

    Adin txikiko gutziok eskubide berberak ditugu eta oraindik ere ume asko egoera hau jasaten ari dira. Guztion artean gera dezagun egoera eta buka dezagun gerra!

  23. Tania Gonzalez dio

    Aspaldian umeak hartzen zituzten eta gerrara bidaltzen zituzten munduan agertzen diren egoerei aurrera emateko, lehen gerra asko baitzegoen. Eta txikitatik preparatzen zituzten soldadu edo gerralari izateko eta borrokan aritzeko.
    Oso txarrak, ez zuten bat ere eskubiderik ezertarako zeozer egin nahi bazuten buruzagiari eskatu behar zioten baimena, ezin zituzten relazioak eduki, zeozer txarra egiten bazuten beste leku batzutara bialtzen zioten.
    Gogor borrokatzen dute “bizimodu” bat edukitzearren.

  24. Laura Larrañaga Madrid dio

    Gerrara sartzen diren haur gehienek, ez dute familiarik edo gaizki tratatutakoak dira. Beraiek ez dute itxaropenik, beraien ustez ez dute beske aukerarik. Beste batzuetan, gurasoak ere gerran ibilitakoak dira, komandanteen semeak adibidez.

    Gerran dauden bitartean edukitako bizipenak oso gogorrak dira, batzuek norbait hil dute, beste batzuek adiskideak hiltzen ikusi dituzte. Egoera hori heldu batentzat gogorra bada dagoeneko, neska-mutil gazteentzat oraindik eta gehiago.

    Hainbat elkarteek lan gogorra egiten dute ume hauengan, adibidez, ACR-k eta CAPRE-k Colombian. Lanbide ezberdinak irakasten dizkiete, idazten eta irakurtzen ere bai. Nahiz eta guztiok dakigu horrelako esperientziak ez direla erraz ahazten, ahal duten guztia egiten dute haurren bizitza munduko beste hainbaten berdina izateko.

    Neska-mutilak hazten direnean, lana aurkitzeko arazoak izaten dituzte, bai eta harremanak mantentzeko. Jendeak beldurra diete, agian gerran ibilitakoak direlako edo norbait hil dutelako; baina, zer aukera zuten?

  25. Mirari Iturbe dio

    Bizitza krudela izaten da haur soldadu izaten diren guztiekin.
    Haur horiek derrigortuta edo engainatuta sartzen dira gerrilletan, eta gero infernua bizi behar izaten dute, jende ezaguna (lagunak eta familia) eta ezezaguna hil bitartean. Neskak komandanteen jostailu izaten dira, 15 urte betetzerako bost edo sei abortu izaten dituzte.
    Mutilek, berriz, egunak igarotzen dituzte jan gabe, armekin pasatzen dute egun osoa, eta hiltzeko gai ez badira, beraiek hiltzen dituzte, eta ondoren familia.
    Behin gerrillak atzean utzita ere, ezin izaten dute familiarekin berriz elkartu, gerrilletako jendea atzetik izaten dute eta. Gainera, traumak izaten dituzte, eta beraien iragana atzetik ibiltzen zaie uneoro. Horren ondorioz, inguruko askok mespretxatu egiten dituzte, eta ez dute beraiekin hitz egin nahi izaten.
    ACR, salestarren Don Bosco hiria eta horrelako beste erakunde batzuk dira adin txikiko soldaduek dituzten aukera bakarrak bizitzan aurrera egiteko.

  26. Marta Gogorza dio

    Gazte hauek mendian zebiltzan lasai eta bat-batean pertsona batekin topo egiten dute eta esaten zioten beraiekin joateko eta gauzak erakutsiko zizkiola eta berarekin joaten zenean iada gerran zegoen.
    Gerrako esperientzia ez da izan ona beraientzat, beraien lagunak hiltzen behartzen zituztelako eta gero adibidez bati maitemintzeagatik general batekin hiltzera behartu zuten eta bera hil eta sartuko zuten zuloa egiten.
    Horain etxe batzuetan hartzen dituzte eta beraiei klaseak ematen dizkiete horrela handitutakoan lana edukitzeko eta familia bat.
    Beraietako asko txikitatik egon dira gerran eta orduan beti dituzte trauma batzuk, adibidez lana topatzerakoan beti beldurra dute ea beraien komandante batek topatu eta berriro gerrara emango duen beldurrez.

  27. Jone Etxenausia dio

    Mundu osoko gatazka armatuetan 300.000 haur soldadu inguru daudela kalkulatzen da eta gerra bizitzera behartzen dituzte. Haur horietako asko zuzenean parte hartzen dute borrokan eta beste batzuk sukaldari, mezulari edo sexu esklabo gisa erabiltzen dituzte.

    Kasu batzuetan bahituak izaten dira. Beste batzuetan berriz, pobreziak edo tratu txarrak bultzatuta sartzen dira talde armatuetan edo beraien familiak indarkeria jasan ondoren, mendekua hartu nahi dutelako.
    Gerraren biktima errugabeak dira eta horrek sor ditzaketen ondorioak gainditzea oso zaila da.:
    – Ondorio fisikoak: mutilazioak, desnutrizioa… nesken kasuan, asko haurdun geratzen dira sexu abusuak direla eta.
    – Emoziozko trauma: laguntza psikologikoa behar izaten dute hain egoera latzak bizi izan ondoren.
    – Indarkeriaren mundu horretatik irten eta etxera itzultzeko zailtasuna: ingurune gogor batean bizitzen ikasten dutelako, familia non dagoen ez dakitelako edo eskolara joan ez direnez, beren etorkizuna murriztuta dutelako.

    Hau ankerkeria hutsa da!
    Beren eskubideak errespetatu eta aplikatu behar direla uste dut. Haur hauek babestu behar ditugu. Guztion lana da.

  28. Elena Nogales dio

    Komikietan azaltzen diren umeak, gerrilan sartu ziren diru falta zutelako edo gozea pasatzen ari zirelako.
    Beraiek bazekiten gerrilan sartuz gero, zaila izango zela handik irtetzea. Barruan jendea hiltzen ikusten zuten, lagunak barne. Ihes egitea lortzerakoan, barruan maite zuten jendea utzi behar zuten. Kanpoan, CAPREkoek, beraien familiekin kontaktuan jartzen sailatzen ziren, eta laguntza psikologikoa izaten zuten, gertatutako dena gainditzeko.
    Nahiz eta aske izan, kontuz ibili behar ziren, inor haiek ez identifikatzeko eta beraien bila ez hasteko.

  29. June Sanjuan dio

    Anderson, neska bat ezagutu zuen bera negarrez zegoenean eta hark erakutsi zion bera txikia zenean guztia armak erabiliz konpontzen zela eta ondoren Anderson gerrillan sartzea erabaki zuen, Marcela ordea Andersonekin egoteko sartu zen gerrillara. Oso esperientzia latzak bizi dituzte han komandanteak esandako guztia bete behar bait dute bestela zigorrak jasotzen dituzte. Ume hauek psikologoetara joaten dira bizi dituzten egoera latz guztiak gainditzeko eta adibidez, Medellinen Ciudad Don Bosco izeneko aterpetxe batean bolondres batzuk ume horiei laguntzen diete. Orain bergizarteratzeko arazoak dituzte gerrilletako komandanteek oraindik beraien atzetik bila jarraitzen dutelako berriro gerrilletan sartzeko.

  30. Naiare Elorza dio

    Komiki hauetan agertzen dena da, gazte batzuen bizi gogorrak.
    Anderson: neska bat etortzen zaio eta esaten dio bera armekin ibiltzeko jaioa zegoela eta gerrara bidali zuen.
    Marcela: Marcela Andersonen neska laguna zen. Mutil batengana joaten da zeren badaki mutil horrek badakiela non dagoen Anderson. Marcelak, esaten dio Andersonengana eramateko eta gerrara bidaltzen dio.
    Felipe: mendian zegoen eta arma bat ikusi zuen. Orduan, gizon batek esaten dio probatzeko. Felipe gizon horrekin joaten da eta gerrara bidaltzen dio.
    Aidet: bere etxean zegoen eta atea jotzen dute. Aidet atea irikitzera joaten da eta gizonak derrigortu egiten dio berarekin joatera gerrara.
    Esperientzi oso gogorrak bizi izan zituzten zeren ezin izan zuten beraien familia ikusi. Adibidez, Anderson eta Marcelak semea edukitzen dute. Marcela gerrillatikan martxa egin zuen baina Anderson bertan gelditu zen. Gelditu egin ziren semea ikusteko baina Anderson, zigarroa erretzen gelditu zen denbora luzes eta Marcelarena Joan zen baina berandu zen jada. Beste behin gelditu ziren ikusteko baina bere lagun batek, Facebooken argazki batzuk igo zituen Anderson zigarroa erretzen eta komandanteak ezagutu zion.Orduan, Caliko CAEn sartu zuten adikzioa gainditzeko. Azkenean, lortzen du Marcelarekin elkartzea eta Marcela Andersonen aita ekartzen dio.
    Elvio izeneko mutil bati gizon bat etortzen zaio eta esaten dio daukan zilarra emateko. Gizonak, herritik kanpo eman zuen eta Elvio kotxea martxan zegoenean, kotxetik irten egin zen.
    Miguel izeneko mutil bat homosexuala zen eta horregatik mutil kuadrila bat etorri zitzaion iraintzera.
    Anderson uzta lantzen ari da lanean. Lanean gogor ari dira ordu asko eta entrenamentu oso gogorrak egiten baina ez badute egiten hil egiten dituzte.
    Lanean ez zituzten nahi zeren gerretan egon ziren eta militarrak ziren. Baina amaieran, denek lortzen dute lana.
    Komiki honetan transmititzen da gaur egungo egoera hainbat herrialdetan. Hainbat herrriadetan, 16 urtetik berakoek lanean daude edo jartzen dituzte familia aurrera ateratzeko. Baita ere, batzuek ez dute homosexualena ulertzen eta iraindu egiten dituzte eta zenbait tokietan hil ere.

  31. Naia Arrizabalaga dio

    Haurrak gerrara sartzen dira, euren familiek ez dutelako dirurik, etxeko une gogorretatik alde egiteko edota ez direlako maitatuak sentitzen. Hala ere, gerran sartzeko arrazoi desberdinak daude. Gerran oso une gogorrak pasatzen dituzte eta gazte askok oraindik gerrako markak dituzte. Haur askok duten adinerako, batzuk 10 urte, armak dituzte eskuartean eta jendea hiltzen dute. Emakume gehienek, sexu abusuak sufritzen dituzte.

    Elkarte desberdinak,Ciudad Don Bosco esaterako, egoera gogor hauetan dauden gazte eta haurrei laguntzeaz arduratzen dira. Gazteei lana ematen diete, ileapaintzaile gisa esaterako. Gazteengatik eta beraien familiakoengatik asko preokupatzen dira eta eurek erlazioa edukitzeaz ere bai.

    Euren bizitzak arriskuan daude. Hil egingo ote dituzten beldur dira. Gazte askok ez dakite ez idazten, ez irakurtzen eta ez dute bizitza osoan klaserik jaso.

    Oso gogorra da gazte hauen egoera,gogorregia. Ciudad Don Bosco , CAPRE eta hainbat elkarteri esker ordea aurrera egitea eta burua altxatzea lortzen dute.Goraipagarria da elkarte hauen lana.

  32. Izaro Urquidi dio

    Ume soldaduek oso egoera txarrean egoten dira, beste ume guztien bezala jolastu beharrean gerrarako prestatzen dituzte eta horrek ezin du horrela jarraitu. Ez zuten askatasunik ere nahi zuten pertsonarekin irteteko akabatzeko beldurrik izan gabe. Gerrarako umeak hartzen zituzten ez zutelako asko balio eta hiltzen baziren ere ez zitzaielako importako. Oso gogor egiten dute lan beraien familiak babesteko, ez bazuten esandakoa egiten familia akabatu zezaketelako.

  33. Julen Ocio Alberdi dio

    Munduan umeak ez dira gu bezala bizi askos ere egoera okerragoan bizi dira. Komikian ikusten dugun moduan umeak beraien familietatik urrundu egiten dituzte. Gero entrenamendu gogorrak egiten dituzte gerrara joateko eta armak erabiltzen eta jendea hiltzen erakusten diete. Ume horiek oso egoera txarrean tratatzen dituzte gainera arazo psikologikoak izaten dituzte eta zentro berezi batzuetara bidaltzen dituzte bizirik irteten badira. Arazoa hor ez da bukatzen komikian asaltzen den moduan ezin duzu ihes egin eta ihes egiten baduzu zure bila joaten dira, ezin dute lasai bizi. Eta zeba umeak? Lan gogorra egiten dute eta bizia jpkatzen dute baina oso merkeak dira. Ezin da konparatu ume bat galtzea edo eliteko soldadu bat galtzea. Hau askar konpondu behar dugu!

  34. Sócrates Êla dio

    Gazteak ez zeukaten beste aukera eta esperientzia traumatikoak bizi dituzte. 3 istorio esberdin dira (batek bi komiki ditu). CAPREn bukatzen dute, sozietatera bueltarazteko.
    Lehenengo istorioan maitasunagatik sartzen da, besteetan ez dutelako beste aukerarik.
    Guerrillagatik arasoak edukitzen dituzte, ez dagoelako ondo ikusita.
    Bigarrengo istorioan, drogekin arasoak dituzte, eta bere komandantea bere bila dabil.
    Hirurak ondo bukatzen dira, baina kontzekuentzia handiak dauzkate. Adib: Nezka bat biolatu egiten dute, bestea ia-ia labankatu egiten dute.

  35. Estibaliz Romero dio

    Anderson 15 urte ditu eta emakume batek bere adinean aurkitu zuen irtenbide bakarra armak hartzea zela esaten dio eta Anderson, gerrara joatea erabakitzen du. Orduan, Marcela, mutiko bati ea Anderson non dagoen galdetzen dio. Honek erantzun eta Marcelak berarekin eramateko eskatzen dio.
    Oso gogorrak, adibidez, jendea hiltzen dute, baina lehenik, hil egingo direnak behartzen dituzte hil ondoren lurperatuko duten zuloa hustera.
    Bizi izan zituzten egoera gogor horiek gainditzeko psikologoak behar izan dituzte eta Ciudad Don Boskoko kideek laguntzen diete.
    Orain arazoetan daude gerretako komandanteak beraien bila daudelako berriro gerrilletara eramateko.

  36. Aitana Sanchez dio

    Anderson negarrez dagoela neska bat gerturatzen zaio eta esaten dio txikia zenean guztia armen bidez konpontzen zela eta ondoren Anderson erabakitzen du gerrillan sartzea.
    Beste aldetik, Marcela Anderson sartu zelako eta berarekin egotea nahi zuelako.
    Gerrillan oso esperientzia gogorrak bizi izan dituzte bertan, komandanteak esaten zuen guztia egin behar zuten bestela zigorrak jasotzen zituzten.
    Gazte hauek psikologoetara joaten dira bizi dituzten egoera guzti hauek gainditzeko eta adibidez, Medellinen Ciudad Don Bosco izeneko aterpetxe batean bolondres batzuk gazte horiei laguntzen diete.
    Orain begizarteratzeko arazoak izaten dituzte gerrilletako komandanteek oraindik beraien atzetik bila jarraitzen dutelako berriro gerrillean sartzeko.

  37. Nerea Epelde dio

    Adin txikiko soldadu izanak komikiak irakurri ditugu, oso gogorrak iruditu zaizkit istorioak. Bertan adin txikiko umeak gerrara joaten direla agertzen dira, nahiz eta beraiek ez egon prest horretarako. Ez dute nahiko indarrik gerrara joateko eta horregatik, mutilak diren ume asko hartzen dituzte ilegalki borrokarako. Nahiz eta umeak hiltzeko arriskuan egon, berdin die ez baitute nahiko indarrik.
    Adin txikiko neskak berriz, ez dira gerrara joaten, etxean gelditzen dira etxeko lanak egiten, haurrak zaintzen, etab. Baina ala eta guztiz ere gehiago sufritzen dute, ezin dutelako lasai bizi. Neska gehienak beraien bizitzan zehar bortxaketa bat jasaten dute gutxienez.
    Oso lotsagarria iruditzen zait herrialde batzuetako panorama.Herrialde askotan adin txikiko umeak eskolara joaten direla ikustean eta beste batzuk hiltzeko zorian daudela ikustean pena handia ematen dit. Pixkanaka-pixkanaka arazo honi buelta eman nahi dioten talde batzuk eratzen ari dira ume hauei laguntzeko.
    Zenbat eta gutxiago sufritu, orduan eta arazo psikologiko gutxiago izango dituztelako.

    Gure laguntza behar dute!

  38. Jakes Larrañaga dio

    Batzuk bere irtenbide bakarra zelako munduko arazoetatik alde egiteko beste batzuk derrigortuta joan ziren. beraiek asko sufritu dute bere familia eta lagunak galdu dituztelako gainera beste izaki bat hiltzearen esperientzia gogorra bizizan dute eta asko horaindik mentalki gaizki daude. Konfliktua baretzeko hari dira lanean 50 urte daramate borrokan eta jendeak bukatzea nahi du sufrumendu honekin. beldurrez bizi direla eta harmadako ohitura berdinekin ezin dute bizitza normal bat eman.

  39. Luka Diaz de Cerio dio

    Etxean oso gaixki tratatzen zituzten eta beraien irtenbide bakarra etxetik alde egitea izaten zen, baina ez zuten jatekorik edukitzen orduan gerrilara sartzen ziren eta han jana eta edana ematen zieten baina gerra eta jendea hil behar zuten. Oso gogorrak neskari bere mutil laguna hil zieten eta mutilari bere anaia hil zioten ez zuelako esandakoa errespetatzen edo kasurik egiten. Erabaki zuten gerrilatik Don Boscoren egoitzara joatea eta han dauden pskologoekin, langilekin eta medikuek laguntzen diete beraien bizipenak hazten. Zerbait gaixki egiten badute esten diete bertakoei jotzeko eta ez dute nahi beraien familiakoekin egotea. Nire iritzi pertsonala ezin direla umeak gerrila batean sartu ikasi egin behar dutela eskolan.

  40. Jakes del Rio dio

    Guerran sartu ziren etxeko bizitzatik alde egiteko, maltratuak eta gaizki egoteak hor bukatuko zirela pentsatuz. Han bizi zutena ez zen ezer ona; egunean hil asko ikusi eta egin behar zuten. Lanean dezaketen bezala ari dira, eta ondo bada asko ari gara ezaten. Orain, armada zibilatik zein gerreko armadatik eskapatu behar dute, beldurra dutelako beraiek direla ikusteaz.

  41. Jon Etxaniz dio

    Gerrarako jendea behar zutelako, eta gerran egoera fisiko onean egotea komeni denez, gazteak hartzen hasi ziren. Zaharrak baino prestatuago egongo baziren gerrarako. Tartean behin ere amenazak jasotzen zituzten. Ez zirela joango esaten zutenean, beraien familiarrei zerbait egingo ziela esanez.

    Esperientzia berria, gogorra eta oso zaila izan da. Han ez dituzte etxean bezela tratatzen. HIltzeko arriskuan daude eta arerio bat hil ezkero, bizi osoan izaten dute irudi hori buruan.

    Konpañia asko daude horrelako gazteei laguntzeko. Gerratik bueltatzean izandako esperientzia txarrak ahazteko, eta handik aurrrera lasai eta ondo bizitzen laguntzeko. Bertako laguntzaileak hortan saiatzen dira nahiz eta beraien artean ere laguntzen diren.

    Beraiek uste dute jendea atzetik dutela eta hil egingo dutela. Eta horrenbeste denbora bakarrik pasata, gero hemen jendearekin elkartzean ez dira eroso sentituko eta nahiago izango dute bakarrik egon denbora luzez.

    Nire ustez, gerrara joatea, bizi daitekeen esperientziarik gogorrenetarikoa izan daiteke. Hiltzeko arriskuan baitzaude eta han denbora luzez bakarrik egon behar da eta hori zaila izan daiteke. Bakarrik eta bildurrez bizi zarelko.

  42. Maite Diaz de Zerio Zabala dio

    Jende gaztea behar zutuleako joan ziren beraiengana. Militarrek, esan zioten ez badira beraiekin joaten bere familiakoak hilko zituztela.

    Esperientzi gogorrak bizi izan dituzte. Bakarrik, familirik gabe, gerran egun edo aste askotan beraz ez zen erreza beraien esperientzia.

    Asosiasio batean daude eta bertan beraien esperientzi berdineko edo antzeko gazteak daude eta lanak, jolasak eta hitz egiteko uneekin partekatzen dituzte beraien bizipenak eta elkarri laguntzen ari dira pixkanaka -pixkanaka gainditzen bere bizipen gogorrak.

    Oztopo garrantzitsuena iruditzen zait, gerran bizi izan direlako ez direla sozializatzen bakarrik bizitzen ohituta daudelako eta elkarren kontra gerra egiten daudelako ohituta. Bestalde, neskak ez direlako bestean bezain femeninoak gerran egon ondoren, baita mutilen diziplina jaso dutelako denboraldi horretan.

  43. Jare Arrieta dio

    Ikusitako dokumentalean bi gazte azaltzen dira beraiek bizi dutena azaltzen. Neska batek esaten zuen, hamar bat urte zituela bere aitak bera bortxatzen ahalegindu zela. Gainera, bere amari azaldu zion aita egiten ahalengintzen zena baina ez zion sinisten. Neska hori, hamar urterekin etxetik joan zen. Garai hortan, oso bide txarrean sartu zen, drogetan. Bere zalbazio bakarra, pentsatzen zuena ona zela, adin txikiko soldadu izatea zen.
    Beste mutil bat azaltzen da, baita berak bizi zuena azaltzen. Bere anaia eta bera etxetik joan beharra izan zuten, ez zutelako etxean ez janaririk, ez dirurik. Adin txikiko soldadu bihurtu ziren, aurreko neska horren antzera pentsatzen zutelako beraien bide bakarra zela. Egun batean, mutilaren anaia hil egin eta mutilak soldadu izatetik alde egin zuen.
    Bai neska, bai mutila, Don Boscoren harrera etxera joan ziren. Bertan, lagundu zioten psikologikoki hobetzen (asko sufritu baitzuten) eta baita, profesionalki ikasten. Mutil eta neska gazte horiek arriskua bergizartaratzeko hezkuntzarik ez zutela zen eta soldaduak izanik soldu jarrera zutela. (Neska ez ziren femeninak eta zerbait gaizki egin bazuten zigortu egiten zuten beraien burua). Oztopo horiek danak desagertzen laguntzen zieten harrera etxekoek hainbat teknika erabiliz.

  44. Judith Paredes dio

    Alto el fuego
    Colombiako gerratik hitz egiten du,gerrillan egondako gazte batzuek agertzen dira beraien historia kontatzen,eta nolakoa zen barruan egotea.
    Militarrei ez zion inporta gaztea edo zaharra izen,gaixo egon edo sendo egon ez bazenuen egin beharrekoa egiten hil egiten zuten, ez zen errexa hori dana lagatzea eta gutxi batzuk egiten zuten.
    Ertendakoa don bosko colombia besoak zabalduta hartzen dute eta ikasketa eta futuru bat ematen diote eta askok izena aldatzen dute ez jakiteko berriz gerrakoak nun dauden.
    askotan ez bazenuen egiten egin beharrekoa zure familiana juten dira eta akatu egiten dute.
    Neskak explotatu egiten dituzte, abortuak, umea eduki eta gero batemati eman egiten zuten.
    azkenean don boskon berjaio egiten dira laguntza osoarekin eta maitasun osoarekin

  45. Marina Zubizarreta dio

    – Ume eta gazte hauei gerra bizitzea eragokitu zaie beroiek batere zerikusirik izan gabe; beharbada beraien familiak zeudelako hortan inplikatuak.
    – Esperiantzia guzti-guztiak izan dira oso gogorrak. Askotan, beraien familiako senideak hil behar izan dituzte.
    – Don Bosko taldea lanean dabil hori guztia gainditzeko: umeei behar duten hezkuntza ematen diete, lanerako prestakuntza ematen diete etorkizun hobeago bat izateko…
    – Bizipen hauek izanda, oso zaila zaie beroien erara taldean integratzea eta sozializatzea. Nesken kasuan, gainera, galduta dute beren alde femeninoa; baina talde horretan hori berreskuratzen ere sailatzen dira. Beste alde batetik, oraindik beldurrez dira beroien atzetik ibiliko ote diren gerra bizi ondoren.
    Nire aburuz, gerra aspaldiko kontua dela iruditzen zaigun arren, gaur egun hura bizitzen ari direnak edo bizi dutenak ere badaude; eta horregatik, oso garrantzitsua da haien lekuan jarri eta laguntza ematea.

  46. Ekaitz Iriondo dio

    Blog honetan hainbat gauz asaltzen dira baina gehiena jendea gerran. Gerra askotan adingabeko umeak erabiltzen dituzte gauza gutxin truke eta ume asko hari dira hiltzn¡en beraien erruz. Jende asko borondatez joaten dira eta beste batzuk berriz derrigortuta, brondatez joaten direnak normalean beraien familia babesteko joaten dira. Esperientzia gogorrak pasa zituzten pertsona hauek azken batean beraien familiko eta lagunak hiltzen ikusten zituztelako eta baita beste hainbat pertsona ere. Hainbat eskola eta hainbat pertsona solidario hari dira holako egoerei aurre egiten.

    Soldaduen jarrera dutelako eta horregatik ezin dutela bizi normala eman.

  47. Izabela Fogarasi dio

    Zergatik sartu ziren/zituzten gerran?-Beste bizi egoera bat topatzen zuten indartsuak izateko.
    Nolako esperientziak bizi izan dituzte?- Txarra, gogorra ..esperientzia hori eta gero; bizi desberdin bat lortu izan zuten.
    Nola ari dira lanean egoera horiek gainditzeko?-Persona normalak ,onak izatea .Lan asko egitea bizia aprobetzatuz.
    Zein arrisku edo oztopo dituzte orain, bergizarteratzeko?-Hiltzeko probabilidadiak dituztela.

  48. Khizar Shahid dio

    Nire ustez, errealitat ehau oso tristea da, non adin txikiko pertsonek gerran parte hartzen dute. Honek, ondorio oso negatiboak ditu, psikologikoki, eta moralki. Adin txikiko pertsona horiek haien eskubideetatik kentzen dira, gauzak, edo animali bezala erabiltzen dira, gobernuak nahi duen tokian gerra egiteko.
    Nire ustez, errealitat ehau oso tristea da, non adin txikiko pertsonek gerran parte hartzen dute. Honek, ondorio oso negatiboak ditu, psikologikoki, eta moralki. Adin txikiko pertsona horiek haien eskubideetatik kentzen dira, gauzak, edo animali bezala erabiltzen dira, gobernuak nahi duen tokian gerra egiteko.

    Adibidez, lehen komikian, neska bat eta mutil bat maiteminduta daude. Baina mutila gerrilara eraman dute. Mutil horrek ez dauka beste inolako eskubiderik edo ezer, bakarrik bera baino maila handiko pertsonak estaen dioten berak egin behar du. Bere neska laguna, bere atzetik, bera ere gerran sartzen da. Berak uste duelako, berak sakrifizio hori ematen badu, bere mutil lagunarekin egoteko. Gerrilan, neska bat denez, mutilak baino oraindik eta eskubide gutxiago zituen. Neska izanda ezin zuen maitemindu. Maitemintzen bazen neska bat, heriotza zen bere zigor bakarra. Baina mutilek bai maitemindu zezaketen. Mutil eta neska horri harrapatzen dute, eta neskari zigor bat eman behar zioten, baina bere familiako norbaitek salbatu zion.

    Baina bizitza errealan ez da beti hori gertatzen, batzuetan adin txikiko horiek ez daukate inongo familiarik, ondodrioz, hain bizitza maila altuko pertsoanen egoten da. Eta nolabait adin txikiko pertsona horiek gerrilatik libratzen badira, CAPRE izeneko etxetara eramatan diete. Han, haieke berriz zein die haien eskubideak erakusten diete. Hau da, goi mailako pertsonek behin eskubideak kendu, eta eskubiderik gabe bizitzea gogortuta, pixkanaka berriz errekuoeratzen dute hori. Baina gauzak ez dira lehen bezala izaten, arazo psikologik oask osortzen direlako. Beldurra, heriotzarena, edo beraien atzetik jendea dabilela…….

    NIre ustez, hau oso oso gaizki dago. Nik ezin dut asko egin, baina bai egin dezaketen bakarra da situazio honen aurrean nire hare alea ematea. Horrela, nik, eta besteen hare aleak, aldaketa bat egin dezake situzaio honetan. Baita ere, esan nahi dut, nik benetan gorroto dut nire bihotz osoz beste pertsonei haien eskubideak kentzen duten pertsonek. Nik, nire bizitza osoan, beti saiatuko naiz eskubidea klendu edo kendu nahi diotenen pertsonei laguntzea, eta nire protekzioa ematea.

  49. Douae Chiguer dio

    Adin txikikoak erabiltzen dituzte Munduko Gerretan borrokatzeko. Afrikako eta Colombiako Salestarrek hainbat programa dute gazte hauei laguntzeko.

    Colombian, gerrilan aritu diren gazteen aldeko lan handia egiten dute. Adibidez Medellineko Ciudad Don Boscon zatia den CAPRE, edo babes etxean, edota Cali hirian.

    Medellineko CAPREko gazteen esperientzia eta kontakizunak 4 komiki hauetan bildu dira:

    Nosotros” (1), “Nosotros” (2), “Soñando el futuro” (3) eta “De regreso a la vida” (4).

    2016an, Misiones Salesianas taldeak “Alto el fuego” dokumentala publikatu zuen.

  50. Oier Andueza dio

    Umeei obligatui egiten zituzten gerrara joatea.
    Ume gazteak erabiltzen dituzte gerra egiteko.
    Ume asko pentsatzen dute gerrillara joatea ondo zegoela baina oso zaila da hortik ertetzea, eta ertetzen direnak trauma askorekin ertetzen dira, biolatu egiten dituzte, maltratatu egiten dituzte. Gerrillatik ertetzen zirenean bildurra edukitzen zuten pentsatzen zutelako batemat beraien atzetik dijoala edo obserbatzen ari direla.
    Umeak txiki txikitatik armakin ibiltzen dira.
    Gerrillatik ertetzen direnean, batzuetan laguntza edukitzen dute, idazten eta irakurtzen erakuzten diote eta lan bat edukitzeko preparatzen dute.
    Azkenean lana edukitzen bukatzen dute.

  51. Aitor Torronteras dio

    Gerrak mundu osoan daude baina adin txikikoak ez dira egon behar, batzuk desertatu egiten dute bezte batzuk ez dira ertetzen eta ertetzen direnak psicollogo batena joan bear dira

  52. Julen Zendoia dio

    Batzuk bere borondatez joan dira beren burua eta familia salbatzeko beste batzuk aldiz derrigortuta bidali zituzten.Beraiek asko sufirtu dute esaterako beraien familiak galdu dituzte eta gainera gendea nola hiltzen zituzten ikusten zuten mentalki ere eragin die.Salestar eskola batzuk ireki dituzte gerrilleroei laguntza sikolagikoa emateko eta hezkuntza on bat emateko.Soldaduak bezala konportatzen dira.

  53. Naia Del Carmen dio

    Nire iritziz, umeak gerran hasten dira beraien familiarrak ere horretan inplikatuta daudelako. Batzuk derrigortuta joaten dira. Esperientzia izugarrizko txarra da, alde batetik beraien familia eta lagunak galtzen dituztelako eta hilabetez ez dira ikusten. Bestetik, ezin dute beraien bizi normala eraman. Hori dela eta, Don Bosco taldea laguntza bat ematen ari zaie gazte eta familia horiei. Adibidez, ikasketak ematen eta bakea bilatzen.

    Orain, beldurra izango dutela uste dut. Ez da ezarra izango horrelako bizitza eramatea.
    Bideoak esaten duen bezala, umeak soldadu bihurtu eta ondoren bakea bilatzen hasten dira.

  54. Anet Garate dio

    Esan zieten gerrara ez baziren joaten bere familiko kideak eta beraiek hilko zituztela eta horregatik zartu ziren gerran.

    Inoiz bizi ez zituzten esperientziak, adibidez bi egun edo gehiago ezer jan eta eran gabe egon, beste pertsonak hiltzera behartuta egon edo beraiekin gerran ibiltzen zen jendea hilda ikustea.

    Orain zentro moduko batean daude(capre) eta bertan janaria, ura eta lo egiteko tokia ematen diote, eta lana aurkitzeko hainbat gauz erakusten dizkiete, zentro horretako pertsona batzuk lanean hasiak dira eta beste batzuk oraindik ez.

    Ez dutela ia ikasketarik egin eta horregatik ez dakite idazten eta irakurtzen eta horrek gizartarzazteko hainbat gatazka sortzen dizkie. Bestalde, beldurra dute ez dutelako nai gerrakoek beraiei topatzea,.

  55. Laia Arambarri dio

    Ez zutelako dirua eta dirua ez duten ume guztiak gerrara sartzen dituztelako. Oso esperientzia txarrak bizi dituzte ez dutelako familia ikusten, hiltzeko arriskuan daudelako eta ezin dutelako ezetzik esan. Oso egoera txarrean ari dira lanean ez dutelako dirurik. Ez dakite hemengo bizia nolakoa den eta haurtzaro hori ez dutelako pasa.
    Bigarren komikian azaldu nahi duena ume txikian direnean gerrara ematen dituztela eta preparatu eta gerrara joaten dira eta gero umea etxera bueltatzen da eta beste biak atxilotu egiten dituzte. Derrigortuta doa eta kartzelara sartzen dute beste pertsona batzuen esandakoa egiteagatik baina azkenik beste biak sartzen dituzte eta bera ez dute sartzen.

  56. Anne Urquia dio

    Zergatik sartu ziren/zituzten gerran?

    Lehenengo neskak bere aitarekin arazoak zituen, eta amak ez zion sinisten. Orduan gerrara joan zen.
    Mutilla 8 urterekin etxetik joan zen bere anaiarekin, etxeko errekurtsoak oso baxuak zirelako. Kuriosidadez gerrara sartu ziren.

    Nolako esperientziak bizi izan dituzte?

    Oso esperientzia gogorrak bizi izan dituzte, jende ugari ikusi dute hiltzen. Beraiek gerratik joan nahi bazuten, agintariek esaten zieten beraien gurasoak akatuko zituztela. Egun asko urik eran gabe eta jan gabe irauten zituzten.

    Nola ari dira lanean egoera horiek gainditzeko?

    Orain Ciudad de Don Boscon daude eta ikasten ari dira. Handitan lan bat izateko ari dira ikasten.
    Zentruan letzen eta idazten ikasi dute.

    Zein arrisku edo oztopo dituzte orain, bergizarteratzeko?

    Hasieran oso gogorra zen guztientzat, esperientzia gogor horiek superatzea, baina pixkanaka pixkanaka ohitzen joan dira eta horain oso ondo bizi dira zentruan. Baita ere ez zekitenez ez idazten ez irakurtzen oso gogorra zen.

  57. Elene Garate dio

    Zergatik sartu ziren/zituzten gerran? Beraiek gerrara sartu ziren esperientzia berriak probatzeko, baina gerrara hasi ziren ia guztiak hil egiten zituzten eta ez zirenak hiltzen beldurtuta amaitzen zuten beraiek bezalako pertsonak akatu behar zituztelako.

    Nolako esperientziak bizi izan dituzte? Oso esperientzia txarrak bizitzen zituzten, ia ez zuten jaten eta atsedenik artzen, baina ezin zuten etxera bueltatu, bueltatzen baziren, beraien gurasoena joango zirela eta akatu egingo zituztela esaten zieten, oso gaizki pasatzen zuten, askotan, beraien adiskideak beraien aurrean hiltzen ziren.

    Nola ari dira lanean egoera horiek gainditzeko? Zentruan beraien beldurrak gainditzen laguntzen die eta geratu zaizkien trauma guztiak ezabaten saiatzen ziren. Gero, geroago lan bat edukitzeko preparatzen dituzte gauz basikoak erakutsiz.

    Zein arrisku edo oztopo dituzte orain, bergizarteratzeko? Ikasketarik ez dutela eta orduan lehenago unibertsitatera joan behar dutela eta nire iritziz egoera horretan zailagoa dela lan bat aurkitzea.

  58. Naikari Galarraga dio

    Bideo honetan, gerrara joan ziren gazte batzuk agertzen dira. Gerrara, adingabetu asko joan ziren beste bizi egoera bat bizitzera baina, gehienek hilda amaitu zuten. Bizirik geratu zirenak ordea, jendea hiltzen amaitzen zuten.

    Oso esperientzi txarra bizi izan zuten, esate baterako; lagunak beraien alboan hiltzea bonba bat botatzeagatik… Horren ondorioz, problema askotan sartu ziren gazte asko.

    Gazte askok ordea, gerratik alde egitea lortu zuten eta kaprera (laguntza etxera) joan ziren. Bertan, lana egiteko gauz batzuk erakutsi zizkien eta batzuk lanean hasi ziren.

    Gaur egun, ikasketarik ez dutenez, unibertsitatera joan behar dute baina gerran egon direnez, askoz zailagoa egingo zaie guztia ikastea. Hala ere, dena egiteko asoarekin daude eta hori oso gauz positiboa da.

  59. Manex Salas dio

    Beste irtenbiderik ez zutelako, eta baita ere derrigortuta sartu ziren gerrilara. Oso esperientzia gogorrak bizi izan zituzten han, amenazak jasotzen zituzten, biolatuak ziren, familiako zein hil aukeratzeko ematen zien… Medellineko Ciudad don Boscon ari dira berriro ere edukazioa jasotzen, psikologoekin lanean, alfabetatzen eta lanean ikasten… Askok gerrilako traumak dituzte eta horiek lantzen ari dira, bestelako arazoetako bat ez dakitenez idazten edo irakurtzen askok, lana bilatzeko zailtasun handiagoak dituzte.

  60. Alina Fogarasi dio

    Zergaitik sartu ziren gerran?
    Anderson negarrez dagoela neska bat gerturatzen zaio eta esaten dio txikia zenean guztia armen bidez konpontzen zela eta ondoren Anderson erabakitzen du gerrillan sartzea.
    nolako esperientziak bizi izan dituzte?
    Gerrillan oso esperientzia gogorrak bizi izan dituzte bertan, komandanteak esaten zuen guztia egin behar zuten bestela zigorrak jasotzen zituzten.
    Nola ari dira lanean egoera horiek gainditzeko?
    Zein arrisku edo oztopo dituzte orain, bergizarteratzeko?
    Orain begizarteratzeko arazoak izaten dituzte gerrilletako komandanteek oraindik beraien atzetik bila jarraitzen dutelako berriro gerrillean sartzeko.

  61. Ariane Mateos dio

    Gerrillara sartzen diren gazte gehienak etxetik bota dituztelako edo etxean arazoak dituztelako izaten da, normalean umeak izaten dira. Bertan oso esperientzia latzak bizitzen dituzte, adibidez: jendea hiltzea edo bertan bizimodu oso gogor eta zorrotza izatea. Asko, hor denbora asko egon eta gero nazkatu egiten dira egora horretaz eta bertatik alde egiten saiatzen dira, batzuk lortu egiten dute eta beste batzuk, ordea, ihes egiten harrapatzen dituzte. Bertatik irtetea lortu duten gazte askok ez dakite ez irakurtzen, ez idazten eta erakunde batzuk daude gazte horiei ikasketa basikoak emateko. Baita ere, neskak ez dira oso femeninak izaten, txikitatik mutilez inguratuta eta bizimodu gogor bat eramaten egon direlako.

  62. Miguel Angel Granados dio

    Teniendo en cuenta tanto los videos como los comic que nos reltan historias de jovenes que va la guerrilla para combatir sin su concentimiento ,nos podemos dar cuenta de su triste situcion en los documentaes mas que todo por el simple echo de que si es real todo esto , muchos jovenes sin ezperanza encuentran salida en la guerrilla , asi que los salesianos abrieron otra puerta a otra ezperanza que es la puerta de don bosco donde podian conseguir su educacion y los trataban muchisimo mejor una verdader puerta a la eperanza

  63. Yaiza Diaz dio

    Neska eta mutil hauek gerran sartu zituzten ez zutelako lanik eta ez zutelako jakin zer egin, eta beraien herria zaindu nahi zutelako.Beraiek gerrara joan zirenean gazteak ziren ez ziren helduak 18 urte baino gutxiago zituzten beraz oso gogorra egin ziezaioten. Gainera orain lanean hari dira egoera horiek gainditzeko, mutila analfabetoa izatetik tailer batera lan egitera pasa da eta neska berriz enfermera antzeko bat da ez du titulua enfermeriarena baina ondo egiten du lan. Beraiek gerran deskubritu duten gauzarik arrigarriena izan da, gerran zaudenena iada normaltzat hartzen duzula beste pertsona bat hiltzea. Beraien oztopo,arrisku edo kezka handiena bergizarteratzeko ,gizarteak ez dituzten onartuko da.

  64. Maite Bastida dio

    Aurreko bideo eta komikietan, colombiako gazte batzuen egoera aztertu dut. Gazteak 14-16 urte aldekoak dira eta ez dute bizimodu oso erraza. Adibidez, gazte horietako bati landatutako guztia erretzen zaio eta ez du lana egiteko ezer, hortaz, herriaren alde borrokatzeko gerran sartzen da.

    Gerraren egoera ez da batere erraza. Soldadu asko hil egiten dira eta beste batzuk hil egiten dituzte ez betetzeagatik arauak, adibidez neska bat hil egiten dute maitemindu egiten delako soldadu batekin. Gainera, komandante zorrotz bat dute eta egoera oso txarretan tratatzen itu soldaduak.

    Gerratik irtetzea lortu eta gero, lanean hasten dira ahal duten moduan. Gazte batzuk lan onak lortzen dituzte, adibidez, mediku bezala, baina beste batzuk nekazari bezala edo tailerretan lanean hasten dira.

  65. Luken Quintana dio

    Anderson negarrez dagoela neska bat gerturatzen zaio ume bat gerturatzen zaio eta esaten dio ume bat zenen dena armen bitartez erabakitzen zela eta andersonek erabakitzen du gerrilan sartzea. Gerran oso esperienzi txarrak bizi izan zituzten ezin zutren ezetz esan zergatik ezetz esab ez gero kontzekuentzi izan litzakete umeak psikologoengana joaten dira gerrillan bizi izan dituzten momentu txar guztiak gainditzeko

  66. Naia Noriega dio

    Munduko hegoaldeko pertsonak oso gaizki asatzen dute, ez daude egoera on batean bizi, eta guk, iparraldekoek laguntza emanber diegu, beraiek beti egoera berdinean daude: gerrak, esklaburitzak…
    Iparraldeko jende askok taldeak egin ditu jendea laguntzeko, ume txiki asko ez dira eta eskolara joaten eta beraientzat etorkizun hobeagoa nahi dute eta.

  67. Javier Larrañaga dio

    Marzela eta Anderson baratzean zeunden orduan soldadoak etorri eta Anderson gerrilla eman zuten. Ortik egun batzuta Marzela ere gerrilla berea eraman zuten. Nobioak ziren Marzela eta anderson orduan Andersonek eta Marzelak aita ama izan behar zuten eta orduna Andersonek lagundu zion ortik irteten eta alde egin zuen

  68. Usman Ali dio

    Gazte hauek ezer gabe gertatu ziren eta herrietan alde borokotzea erabaki zuten .oso espermintzia arriskuntzak bizi izan daitezeke. arma artean bizi zenalako eta zeudelako. gazte hauetan bizi mendu oso gogoro da.15-16 urte dituzu eta arma eta militi artean bizi dira.

  69. AImar Quintana dio

    Gerran sartu zirenean ez zekiten zer egin beharko zuten han. Pertsonak akatzea eta gauz gehiago. Ez zuten gustoko gerran egotea baino egin behar zuten. Orain pertsona normalak bezela bizi dira. Lana dute eta ikasketak ere bai. Gustoko duten lana egiten dute eta pozik bizi dra beraiek bizitakoa kontatzen etab. Bizi gogorra izan dute.

  70. Irati Mendizabal dio

    Gure adineko gazte askok. batiz bat herrialde pobreetakoek beraien herrien gerrilletara joan behar izaten dute. Beraiek gerrara joan ez nahi arren derrigortuta bidaltzen zituzten beraien herria defendatzera. Askotan txantailak egiten zizkieten, horien artean, askotan, beraien familia hilko zutela esaten zieten gazteei.

    Bertan, gerran, oso kondizio txarretan bizi ziren. Edozergatik, mehatxatu eta gaizki tratatzen zituzten. Bertan, beraien borondatearen aurka, jendea hiltzera behartzen zituzten, bestela beraiek izango baitziren hildakoak.

    Gaur egun, jendearen laguntzaz, Salestarrena batizpat, aurrera hari dira irteten. Badakite, gerran zeuden bitartean, gauza txar asko egin zituztela eta horregatik beraien buruarekin haserre daude. Baina, Salestarren laguntzarekin, beraien burua barkatzen eta pakea topatu nahian ari dira lanean.

    Orain, gazte hauek, ikasketan amaitu dituzte eta lanean ari dira. Adibidez, neska bat enfermera lanetan eta beste mutil bat tailer batean, makinekin. Zaila eta gogorra izan arren, pixkanaka-pixkanaka beraien etorkizuna hobetzeko lanetan ari dira.

  71. Miren Bastida dio

    Bideoan ikusi dugun bezala gerran sartu zituzten beste ezer gabe laga zituztelako, etxeak erre zizkieten, lanik gabe utzi zituzten beraz beste aukerarik ez zutelako.

    Oso esperientzi gogorrak bizi izan dituzte adibidez, bideoko mutilak beste pertsona batzuk hil beharra izan zuen bera bizirik ateratzeko, beraientzat arraroa zen norbait ez hiltzea.
    Orain, lanean gogor ari dira egoera horiei aurre egiteko, neskak bideoan esaten du bakea bilatzen duela. Esfortzu bat egin dute guztiek gerratik irtetzeko eta orain ikasten hasi dira, bideoko mutila analfabetoa zen gerran zegoenean eta irtendakoan ahal zuen guztia egin zuen ikasteko.

    Mutilak orain tailer mekaniko batean egiten du lana eta neskak erizaintza ikasi du besteei laguntzeko. Ala ere, zailtasunak dituzte gizartean sartzeko beraiek gaztetatik gerra barruan egon direlako eta orain bildurrak bizi direlako.

  72. Andrey Lizarralde dio

    Komikian gerrilla agertzen da. Neska bat eta mutil bat ezagut egiten dira baina utila ejertzitora jaten da. Neskak mutiarekin egon nahi du, beraz, mutilarekin joaten da. Urte batzuk geroago neska eskapatu egiten da eta mutila ere bai.

    Bideoko jendeak gerra -esperientziak eduki dituzte eta orain lanean daude dirua irabazteko.

    Bideoetan eta komikiean ikusten da egoera txarrean daudela eta gazki pasatzen dutela eta nolakoa den bizitza gerrillan.

  73. Alex Arambarri dio

    Gazte hauek ezer gabe geratu ziren eta herriaren alde borrokatzea erabaki zuten..Oso esperientzia arriskutsuak bizi izan dituzte arma artean bizi zirelako eta militarren menpe zeudelako. Gazte hauen bizimodua oso gogorra da, 15-16 urte dituzte eta arma eta militar artean bizi dira beraien bizia ezin aprobetxatuz.

    Gazte hauen egoera ez da batere ona eta gerratik alde egitea lortzen badute lan bat bilatzera joaten dira beraien bizia nola edo ala aurrera ateratzeko. Ala ere oso bizimodu txarrean irtetzen dira gerratik ezer gabe geratzen direlako.

    Gazte hauen bergizarteratzea zaila da zaila da askotan beldurra edukitzen dutelako eta ez dutelako bizia aurrera ateratzeko ezer.

  74. Aitana Sanchez dio

    Anderson negarrez dagoela neska bat gerturatzen zaio eta esaten dio txikia zenean guztia armen bidez konpontzen zela eta ondoren Anderson erabakitzen du gerrillan sartzea.
    Marcela Anderson sartu zelako eta berarekin egotea nahi zuelako.
    Gerrillan oso esperientzia gogorrak bizi izan dituzten, komandanteak esaten zuen guztia egin behar zuten bestela zigorrak jasotzen zituzten edo beraien familiari mina ematearekin mehatxatzen zituzten.
    Gazte hauek psikologoetara joaten dira bizi dituzten egoera guzti hauek gainditzeko eta adibidez, Medellinen Ciudad Don Bosco izeneko aterpetxe batean bolondres batzuk gazte horiei laguntzen diete.
    Orain begizarteratzeko arazoak izaten dituzte gerrilletako komandanteek oraindik beraien atzetik bila jarraitzen dutelako berriro gerrillean sartzeko.
    Nire ustez edozein pertsona ezingo luke horrelako egoera bat gainditu, oso gogorra da eta zure bizia guztiz aldatzen du, beldurrarekin bizi zara eta askotan familiarik gabe, hori oso tristea iruditzen zait, adin txikikoak derrigortuta soldadu bihurtzeak amaitu behar da.

  75. Pablo Carmona dio

    Beraien herriko etxeak eta landa eremu guztiak erre egin zituzten, egoera hura ikusita, gazte hauek gerrillan sartzeko aukera baino gehiago ez zeukaten. Hala ere, gerrillan bizitako esperientziak oso tristeak eta gogorrak izan ziren; beraien lagunak hilda ikusteak, beste pertsona batzuk hiltzeak eta kanpamentotan bizitako egoerak, gazte hauek barnetik puskatu zituzten.
    Mutilak, eskolara eta batxilergora joan zen, horren ondoren tailer mekanikometal baten sartu zen eta orain arte egon da bertan lanean.
    Neskak, baita ere bere ikasketak bukatu zituen eta erizaintza lanetan dabil.
    Gerran bizitako esperientzien ondoren, gazte hauek gizartearekiko bildurra zuten eta bergizarteratzeko bidea da, baina esfortzu handiz egoera hori gainditzen ari dira

  76. Malaika Talib dio

    Gazte asko gerra derigorez sartzen zituzten beraien nahia galdetu gabe. Beraiek bere familiak, lagunk.. utzi egin behar zituzten etagainera ezin zuten beriz beraien familiengana itzuli.

    Nire iritziz oso egoera txarean daude gazte huaek, beraein adinean gu ikasketak egiten egoten gara eta beraiek berzig erra baten aurean, non beraien bizia ere galdu dezaketen. Beraien esperientzia ereoso txara izango da, oraindik ez daberaien adina gerran sartzeko. Beste batzutan esperientzia oso gogorak edukiko ditutzte beraien familiakoak eta lagunak beraien aurean hiltzen zituztelako gerran.

    Beraiek ezin dute biziza normal bat bizi soldatuak direlako, eta soldatuak direlako ez dituzte eskubide berdina gureak bezala. Gure bizizan ondo baino hobeto bizi gara beraiekin konparauta, jainkoari eskerak eman behar dizkiogu biziza hobetan eman dizkigun gauzengatik.

  77. Alex Juaristi dio

    Ikusi ditugun komikietan eta bideoetan gerrak ikusi ditugu, gerrak gaur egun herrialde batzuetan badaude oraindik eta pertrsona horiek oso gaizki pasatzen dute eta pertsona horiek pakea nahi eta ber dute.

    Ikusi degun bideoan Kolonbiako gerra ikusi degu eta bi pertsona horien bizitza gerran ikusi degu eta pertsona horiek pakea lortu zutren.

    Nik uste dut pakea egongo behar lukela herrialde guztietan

  78. Nerea Etxaniz dio

    Herri txiroetan umeak beraien borondatez joaten dira gerrara lan arazoengatik, edo diru arazoengatik dena txikitzen dietelako. Bertako experientzia ez da oso ona izaten normalean, oso gaizki pasatzen dute ez baitira ondo tratatuak izaten, tratu txarrak pasatzen dituzte, hilketa edo sufrimiendu asko bizitzen baidituzte, hilketa asko ikusten dituzte odola…
    Lanean ari dira oso gogor eta ikasketak edukitzen saiatzen dira gerrara ez joateko eta lan on bat aurkitzeko etorkizun batean. Orain beldur dira 18 urtetik berakoak gerrara joateko.

  79. Axel Amaro Martin dio

    Batzuetan derrigorrez gerratarako hartzen dituzte umeak eta beste batzuetan nola ez duten lanik eta ezerrez, ba ejerzitora apuntatzen dira.

    Gerran zure lagunak hiltzen ikusten dituzu eta denbora guztian esplosioak eta bala soinua haitzen da.

    Ihes eta gero normalean erreformatu egiten dira eskoletan eta salestar egoitzatan, lana edukitzeko.

  80. Ane Errasti dio

    Umeak hartzen dituzte beraiek jakin gabe nora eraman berhar dituzten. Militarrek derrigortuta joaten dira gerra.

    Oso infantzia gogorra izan dute. Gaztetatik gerran, familiarengandik urrun, ez dute lanik eta ezta ikasketarik ere eta horregatik askotan beraiek bultzatuta joaten dira gerra. Urte asko egiten dituzte bertan.

    On Bosko herrira iritsi zenean kiston poza jaso zuen. Bertan berak bizitako esperientzia bezalakoa bizi zuten beste gazte gehiago zeuden eta pixkanaka-pixkanaka emakume bezala portatzen hasi zen eta ez militar bezala.

    Beraien bizitzako ostopo zaiena pasa ondoren beraiei uste dut gehien kostatuko zaiena pertsona bezala lanean hastea eta ikasketak amaitzea dela.

  81. Andrea Dieguez dio

    Herri pobreetan gazteak lanik ez dutenean eta oso pobre eta gaizki bizi direnean ejersitora sartzen dira. Bertan gezki pasatzen dute baina beraien herrian baino hobeago. Esperientzia oso txarrak izan dituzte oso gaztetatik hilketa, eta egoera oso txarrak ikusi dituztelako. Salesianoak etxean sortzen ari dira edo gobernuak lanean ari dira 18 urtetik baino beragokoak ez eramateko. Gerra asko dagoe herrialde pobreetan eta jendea behar dute gerran egoteko, orduan gazteak joaten dira. Baita ere; lanean ari dira gazteak lanean asteko eta ikasketak edukitzeko.
    Nire iritzis , egoera hau gogorra da beraientzat eta zerbait egin beharko zen hau dena amaitzeko.

  82. Naroa Sayavera dio

    Etxean oso gaixki tratatzen zituzten eta gazteek lanik ez zutenean oso gaixki tratatzen zituzten herri pobreetan bizi zirenak.Herrialde batzuetan gerra asko egoten dira eta pertsonak behar dute gerran egoteko,orduan gazteek joaten dira.Oso infantzi gogorra izaten dute eta gerrara ez joateko ikasketak egiten dituzte gerreetara ez joateko.Orain beldur dira 18 urteko beeretako umeak gerretara joatea.Baina beraiek ezin dute bizi bizitza normal bat soldaduak direlako eta beldur direlako.

  83. Estibaliz Romero dio

    Etxean egoera ez zelako erraza eta ez zutelako beste aukerarik, behartuta zeuden. Militarrek bidalitakoa ez bazuten betetzen, haien familia hiltzearekin mehatxatzen zituzten.

    Oso txarrak eta gogorrak, bai etxean bai gerrillan. Askok tratu txarrak jasan dituzte beren etxeetan, beraien senideak hil behar izan dituzte, egunak jan eta edan gabe igaro dituzte…

    Ciudad Don Boscon daude arreta psikologikoa, klaseak… jasotzen etorkizun hobea izateko eta aurkitu eta hil egingo dituzten kezkarik gabe bizi daitezen.

    Lorpen handiak egin dituzte, bideoko bi gazteek dute lana baina militarrek topatzeko bildurra hor dago.

  84. Malaika Batool dio

    -Kolonbiako gazteak gerran sartu ziren militarrek derrigortu egin zituztelako, eta ez baziren joaten beraien familia hilko zutela esaten zioten.
    -Oso esperientzia zaila eta gogorra izan zuten, alde batetik nahi ez arren, pertsona ugari hil behar zituztelako (beraiek zuten adinerako oso zaila zena) eta bestetik beraien bizitza ere arriskuan zegoelako. Beldurrez bizi ziren, etxeko biizmodu lasaia faltan botatzen zutelako.
    -Talde ugari ari dira gazte horien alde lana egiten, esate baterako Don Bosco taldea, gazte horiek bizi arrunt batera itzultzeko asmoz; hezkuntza ematen, sozializatzen, etorkizun hobe baterako prestatzen laguntzen diete, hain zuzen.
    -Bizi izan duten guztia ahaztea eta berriro ere gizarte honetan sozializatzea oso zaila da beraientzat, beldurrez baitaude oraindik.

    Nire ustez, gazte horiek oso ausartak dira oso bizimodu gogorra izan dutelako. Eta, uste dut beraiei lagundu egin behar zaiela gertatutako guztia ahaztuz mundu honetan aurrera egin dezaten. Hau guztia ikusi ondoren, oraindik ere munduan pertsona asko egoera gogorrean bizi dira eta horiei laguntza eman behar diegu.

  85. Eriet Zubizarreta dio

    Afrikan eta Colombian hainbat gazte daude gerrara joatera derrigortuta, gazte gehienak ez dira euren etxeetan bizi, bizi baldintzak ez direlako onak edo etxeetatik bota dituztelako, asko etxean maltratua jasotakoak dira besteak bortxatuta eta horrelako hainbat ezbehar pasatakoak dira.
    Lehen esan dudan moduan ez dinerez euren etxean bizi, bizileku bat behar dute, ordun asko gerrara joaten dira bizi hobe baten bila baina gehienetan alderantzizkoa lortzen dute, fisikoki asko sufritzen dute eta zer esanik ez psikologikoki azken batean gerrakoek esandakoa egin behar dute bestela arazoetan sartzen dira, bideoan azaltzen direnak gertuan hildakoak izan dituzte, anaia, mutil laguna…
    Orduan ohartu ziren ez zeudela leku aproposean eta ahal zuten moduan hortik irtetea lortu zuten. Beraietako batek esaten du zeiñ erraza den pertsona bati bizia kentzea baina azkenean gero horrek arazoak ekartzen ditu psikologikoki.
    Hortik irtetea lortu diren askori salesiarrek langundu diete bizi berri bat eraikitzen baina bizi berri bat eraikitzeko lan asko egin beharra dute lehenik dituzten kezka, trauma eta beldurrak kentzen laguntzen dizkie, beraien eskubideak eta eginbeharrak erakusten dizkie eta gerrako ohiturak eta egin beharrak gaizki daudela adieraziz ohitura ona erakusten dizkiete.
    Beren familiekin harreman hobe bat izaten, ikasten eta bizitzeko moduan erakusten dizkiete, aurrerago lan bat bilatu eta familia bat osatzen laguntzen die.
    Asko iritsi dira lantegi batean leku egoki batean ondo kobraturik egoten besteak lantegietako nagusi izatera.

  86. Maren Gogorza dio

    Gerran sartu ziren ez zitelako etxerik edo familiarrik, beraien etxetatik joaten ziren edo beraien gurasoak botatzen zioten. Oso txarrak, 13 urtekin drogetan cocainarekin, suizidio intentioak, maltratuak, biolatuta… oso egoera txarra zuten bizitzeko, eta horrelako gazteak izateko oso gaizki pasatu dute beraien bizian.
    Aterpetxe batera joaten dira eta or beraien bildurrak eta traumak tratatzen dituzte. Beti egoten dira umee horiei laguntzeko, eta umee horiek pixkanaka hobetzen joaten dira eta beraien bizia aprobetxatzen ikasten dute.
    Oraien bakoitzak bere bizie ondo eramaten du, lan egokiekin eta beraien familiekin ondo ematen, beraien bizia ondo doa orain

  87. Jon Pernicas dio

    Bideoan ezplikatzeigu normalean humeak sartzen direla gerra bere familiari ez egiteko minarik, humeak gerran oso experientzia oso traumatikoak adibidez bere lagunak hilda ikustea, beraiek persona bati hiltzea, neska normalean objetu sexualak izaten dira oso txiktatik, 9,-10 urtetik. Horain onboskon etxean berris pertsonak izateko eta ez soldaduak, hor psikoloak eta lagunak daude, eta 90% berriz sartzen dira komunitatean, eta askok lana lortzen dute, baino geienok bildurra dute bere familiari bisata egiteakoan FARCko gendea ikustea eta hiltzea beari edo familiari, baino horain ez dago arriskurik edo ez asko, zergaitik Colombiako gobernua bakea zinatu du FARCrekin.

  88. Judith Dieguez Badiola dio

    FARC, ELN, Paramilitarren eta Estatuaren arteko 50 urte baino gehiagoko gatazka armatuak zortzi milioi biktima utzi ditu. Pertona hauek oso bizitza gogorrak dituzte, ohianan bizi dira janaria ere bertan hartuta eta gainera etxe bizitzarik gabe, guk ditugun bezalakoak ez behintzat. Denbora horretan, milaka adingabe izan dira talde armatuetan. Biktima asko haurtzaroan armak erabiltzeagatik dira. Ciudad Don Bosco Medellín-en Salestarrek gatazkatik banandutako adingabeak hartu, berreskuratu eta laguntzen dituzte, haien traumak gainditzen lagunduz, konfiantzaren pedagogiari esker, ikasteko gogoaren beldurrak aldatuz eta ofizio bat irakatsiz, berriro gizarteratu ahal izateko. Pertsona hauek besteak bezala izatea bakarrik nahi dute, ez zaie gustatzen arma inguruan ibiltzea. Catalina eta Manuel indarkeriak markatutako haurtzaroaren bi adibide dira, baina baita hezkuntzari esker bakearen eta etorkizunaren aldeko hobekuntza eta konpromisoarena ere.

    Pertsonalki oso oso ondo iruditzen zait Ciudad Don Bosco Medellín-ek egiten duen esfortzua horrelako jendeari laguntzeko, baita ere elizak eta beste komunitate salestarrak egiten duten esfortzua beharrezkoa duten umeei laguntzeko eta bizitza seguru bat eskaintzeko. Oso seguru nago ume hauek asko eskertuko dutela ematen zaien laguntza horrelako elkarteengatik izan ez bazan urte gutxi batzuk bakarrik bizi izango zirelako.

  89. Luken Caballero dio

    Colombiak, gerrillak egoten dira. Gerrila hauetan parte hartzen dutenak gazteak izaten dira. Txiki txikiagotik hartzen zaie preso bezala gerrillatan lana egiteko, beraiek adin txikia baitute eta presa erraza izango baitzen.

    Armada honetan, derrigortuta egoten dira lana perfektu egitera eta ez badute lana ondo egiten, zigorrak jarriko zaizkie eta armekin amenazatuak izango dira. Txiki txikitatik kentzen zaie bizitza, eta beste bizitza gogor bat ipintzen zaie, haien lanak oso gogorrak izaten dira, adibidez, jendea asesinatzea, edo, gogorrago dena, haien familikideak asesinatzea.

    Bertan denbora asko egon eta gero, beren edukazioa beren izaeran ikusten da erreflektatuta, hala nola, emakumeak, gizonezkoak bezala aktuatzen dira, hau da, maskulinizatuta daude. On boscoko taldea, Colombian, gerrilatako gazteak laguntzen aritu da eta oso lan azkarra eta efizientea egin dute. Emakumeak, haurdun geratzetik militarrak egiten zizkieten gaitokerietatik, haiek libre bizitzera, makillatzera eta noski, bere ikasketekin eta familiarekin jarraitzeko. Gazte hauek erreskatatzea eta bizitzeko toki bat ematea oso salbagarria izan da. Honezkero, gazte batzuk empresa eta fabriketako arduradunak izatera iritsi dira.

  90. Aritz Cabanillas dio

    Bideoan Colombiako gazte askoren arazoa agertzen da etxean ez dutela egoera ona eta guerran sartzen direla kaleko egoeran daudenen. Medellinako Don Bosco zentreak egoera horretan dauden gazteei laguntzen dio leku bat, ikasketak, lana, janaria… ematen bertako gazteak gerratik baidatozte eta geienak ez dituzte ikasketak eta egoera txarrenean analfabetoak dira. Gerra eta gero gazte horien beldurrik haundienetako bat da beraien lenoko gerra taldekoak aurkitzea eta hilnai izatea da.

  91. Mikel Hita dio

    Colombiako gazte asko eta asko, armatutako grupuetara sartzen dira, beraien etxean ez daudelako ondo. Beraien ustez, armatutako talde hauetan sartzea poza eta alaitasuna zen, baina behin sartu zirenean, ikusi zuten ez zela pentsatzen zuten bezain polita. Talde armatu hauetan sartzean, gendea akabatzeko derrigortuko zituzten. Hau ez zen guztia izango, baita ere, gerratan sartuko ziren eta hor, beraien lagunak hiltzen ikusi zituzten, eta hori beraientzat oso esperientzi txarra da. Bestalde, emakumeak esperientzi txar oso gogorrak bizitrzen dute. Hauek, 13 urterekin, abusu sexualak jasatzen dituzte, eta askok urte berberekin 7 abortu izan dituzte.

    Salestarrak, lan asko egiten dute talde hauetan egon diren gazteei laguntzen. Adibidez, lanerako preparatzen dituzte eta irakurtzen, idazten eta ikasten erakusten diete. Baita ere, neskeei, taldekoen erruz, izaera maskulinoagoa dute, eta salestarrek beraien izakera emakumentzen dute.

  92. Unai Davila dio

    Ume hauek gerrillako jendeak sartu zituzten oso erraza zelako hartzea, oso esperientzia oso txarrak eduki zituzten bere familikoei edobere lagunak nola hiltzen diren ikusis edo emakumeen partetik, 15-16 urterekin bere umea abortatu izatea eta 3-4 urteaz egon jan eta edan gabe, mendiak gora-behera. Beraiekin ondo konportatzen eta laguntzen beraiek egoera hori gainditzen ari dira, beraiek ezin dute bere familikoei ikusi bestela hil egingo dituzte.

    En Ciudad Don Bosco Medellín-en, ume denari maitasuna, ikasketak, ohe bat, janaria dirua eta lan egoera bat denak posik ateratzen dira, horain dela gutxi colombiak tratado de paz bat sinatu zuten horren ondorioz ume denak bere familia ikustera joateko baimena dute, hil arriskua izan gabe.
    .

  93. Ariane Larrañaga Saenz dio

    Gazte hauek oso bizitza gogorra eduki dute, gerran parte hartu dute eta biolentzia psikologiko asko eduki dute. Ez bazuten egiten esaten ziotena hil egingo zioeten edo beraien familiei. Atzenean ohitu egin ziren jendea hiltzea.

    Neska baten istorioa da, bera 13 urtekin kokaina kontsumitzen zuen eta festetan ibiltzen zen beti.Abusatu egiten zuten bere gan eta bere amarekin ez zen oso ongi ematen. Bere mutilarekin ihes egiten hasi zenean e¡zerbait gertatu zitzaion eta erdi lo zegoela sentitzen zuen, bere buruak ez zuen ongi funtzionatzen, orduan bere mutila bera babesten geratu zen eta berari hitz egin zionean ez zion erantzun hil egin zuten eta.

    Beste mutil baten istorioa da, bere familian dirurik ez zegoen, orduan 8 urte zituela alde egin zuen bere anaiarekin. Kuriositatea sartu zitzaion eta gerran sartu zen. Ez zuen ongi pasatu. Bere anai beti nahi zuena egiten zuelako hil egin zuten eta denbora pixka bat utzi zioten berarekin hitz egiteko.

    Orduan alde egitea aukeratu zuten biek eta babes etxeetara joaten ziren. Han esku zabalik egoten ziren beraien zai, beti besarkada, nola dauden galdetzen die. Beraien gan preokupatzen dira. Neskak normalean mutilak besala konportatzen dira eta han neskak bezala janstea, pentzatzea erakusten edo laguntzen die. Bestalde gehienak ez dakite irakurtzen ezta ere idazten orduan denei erakusten die horrelka bizi hobeagoa edukitzeko. Normalean lan oso onak edukitzen dute eta deitu egiten diete esanez oso langile onak direla gazte horiek.

    Oso toki segurua dela dakite eta psikologoa, koordinatzailea, irakasleak.. dituzte. Dena bukatu zenean beraine familiak ikustera joaten ziren, oso arriskutsua baizen beraientzat irtetea ez dakite bere familia edo beraiei hilko al dioten eta.

  94. Luka Garate dio

    Catalina eta Manuel, egoera beretik pasatu ziren, euren familiekin arazoak izan zituzten gaztetan, eta orduan etxetik alde egin ziren. Alde egin eta gero, ez zeukaten ezer, eta gerriletan sartu ziren, bertan azken finean soldaduak ziren. Egunero armekin kontaktua zuten, militarren gauzak egiten zituzten. Adibidez, Catalina 3 urte egon zen gerrilan, 13 urte zituela sartu zen, eta 16kin alde egin zuen. Orduan Medellin On bosco hiriara joan ziren, bertan lagundu egiten zutela entzunda. Manuel ere On bosco hirira joan zen, eta sartu zenean, analfabetoa zen, gehienez, bere izena idazten eta hitz sinpleak idazten. Gero ia irten zenean, idazten zekien, metalurgian aditua, eta 2016. urtean, batxilerra bukatu zuen.

    Lehen, On bosco hirian bizi zirenean, ez zuten nahi bertatik irten, irtetzen baziren, eta ikusten bazituzten gerrileroak, hil egingo zituzten eta. Orduan Colombiako gobernuak eta banda gerrilekoak cese bat firmatu arte ez ziren On bosco hiritik irten. Oan ya lasai bizi dira, inungo presiorik gabe.

  95. Jone Salgado dio

    Gerretan sartu dituzten gazteak izan da beraien familietatik ihes egin dutenak edo bota egin dituztenak eta ez zeukanetak beste aukeraik. Esperientzia latz asko biz izan dituzte, jende asko hil behar izan dute adibidez. Medellinen dagoen salestar etxe batean gerran egon diren gazteak laguntzeko daude, gazte askori aukera berri on asko eman dizkio CAEk. Gaur egun ez dauzkate arazo edo oztoporik bakea sinatu delako Kolonbian.

    Catalinari bere aitaordeak etxean jo egiten zion, moratoiak uzten zizkion, berarekin arazoak izan zituen beraretaz abusatu nahi zueako. Berak dana amari kontatu zion, baina amak ez zion sinistu. Azkenenan erabaki zuen erretzen hastea, festeta joatea 13 urte izanik. Manuelek 8 urtekin ihes egin zuen etxetik bere anaiarekin.

    Beraien etxeak uzten dituztenak beraien aukera bakarra “guerrillan” sartzea da nahiz eta umeak izan. Soldadu bikana izan behar zara bestela hil egingo zaituzte edo zure familiarengana joango dira. Azkenean terrorismo sikologikoa da.

    Catalinak dio zeundela kanpamento batean eta bere mutilarekin bakarrik zegoenean bonbak eta metraileta hotsak entzun zituzten, nahiz eta korrika egiten hasi bere mutila hil zuten. Egun horretan hildako asko egon zirela dio Catalinak.

    Miguelen anaiari ez zitzaion gustatzen betebeharrak jarraitzea, eta behin eta berriro ez zituen betetzen. Egun batean “guerrilakoak” hiltzea erabaki zuten. Miguelek atzenengo agurra esateko aukera izan zuen.

    Miguel eta Catalinak ihes egitea erabaki zuten bakoitzak bere aldetik ez zeukatelako han ezer egiteko.

    Medelllinen “guerrillatik” ihes egin duten gazteentzat salestar etxe bat dago CAE izenekoa. Bertan beraien traumak gainditzen, beraien arazoak konpontzen eta ohe bat lo egiteko eta elikatzeko lekua daukate. Emakume askok jakin nahi dute beraien ume nola al duten berreskuratu 5, 6 edota 7 adiz abortatzera behartuta izan direlako edo beraien umea beste bati eman diotelako. Beraien helburua jendea maitatua izatea da, galdetzen zer moduz dauden edo besarkadak ematen, hau da, konfiantza demostratzen. Gazte hauei aukera asko eman dizkie CAEk.

    Kolonbian “alto al fuego” izeneko akordiora iritsi ziren. Alto al fuegok esan nahi du konfortamendu armatuaren amaiera. 52 urte eta gero amaitu da. Beharrezkoa zen Kolonbian hau gertatzea. Horrela “guerrillan” parte hartutako gazteak beraien familiakoei ikusteko aukera daukate lasaitasunez.

    Don Bosco Hiriak 14 urtetan adin txikiko 2.300 pertsonei lagundu die. denek bakearekin eta beraien etxeetara bueltatzearekin amesten dute.

  96. Libe Alberdi dio

    Otsailak 12an izaten da ume soldatuak erabiltzearen kontrako eguna, hori dela eta Misiones Salesianas elkarteak atera du erakustaraztera “Alto al fuego” dokumentala. Beren dokumentalean umeak gerra baldintzetara ohituta daudenean bizi behar duten errealitatea erakusten digu. Izan ere dokumentalean esaten duen bezala azkenean besteak bezalakoak diren umeei arrunta iruditzen zaie jendeari bizitza kentzea, horretara behartzen baitituzte. Ume hauek soldadu gisa bukatu dute hainbat famili arazo izaten baitituzte etxean, esaterako, batzuei jo egiten diete gurasoek, gehienek ahalkola edo drogen ganako dependentzia baitute. Horrek ume guzti hauei hainbat arazo mental garatzeaz gain etxetik joatera behartzen dituzte, oraindik adin txikikoak direnean.

    Ondoren gerrila edo talde armatuetan sartzen dira nahiz eta gehienetan behartu egiten dituzten. Beti ere amenazatuta egon ohi dira, esaterako, exijitzen zaie soldadu onenak izatea bestela soldatarik gabe, familiarik gabe… geratuko direla esanez. Kasu batzutan onenak ez izateagatik hil egiten dituzte esaterako mutil baten anaiari bizitza kendu zioten horrexegatik, azken agurra egiteko denbora justua utzi ondoren. Beraz, puntu horretan nahi izaten duten gauza bakarra bertatik ihes egitea izaten da.

    Hori dela eta Ciudad Don Boscora iristen direnean ulertu ahal izaten dute benetan bakean bizitzea posible dela. Ala ere ez zaie erraza egiten, hasiera batean pentsatzen baitute oraindik beraien atzetik segika dabiltzela beraiei hiltzeko asmoz. Izan ere, soldadu prestakuntza jaso dutenak baldintza gogorretan ikasi behar izan dute, hau da, gosez eta egarri asko jasanez. Bestalde, neskak esaterako biolatu egiten dituzte gaztetatik, batzuk hamabost urterekin jada bost aldiz abortatu dute. Umea izatera iristen badira berriz umeak kendu eta ondoko herrietan ematen dituzte.

    Salesianoek ume guzti hauei lan egitera edota ikasketak edukitzera bultzatzen diete. Honela beraien bizitza aurrera atera ahal izaten dute, gainera askok beraien familiekin arremana berreskuratzen dute. Ala ere, uste da oraindik 8000-13000 ume daudela gutxi gora-behera soldadu pretakuntzetan. Beti ere barne bakea aurkitzeko ilusioz edo asmoz.

  97. Laura Mendez dio

    ZERGATIK SARTU ZIREN/ZITUZEN GERRAN?

    Bere etxe bizitzetan gaizki tratatzen zituztelako. Batzuk berain gurasoak bortxatu egiten zituztelako edota recurso oso gutxi daudelako etxeetan. Denak gerrilara sortu egiten dira pentsatuz irtenbide bat dela etxean pasatutako dena, baina hasterakoan konturatzen dira oso gaizki egoten zirela.

    NOLAKO ESPERIENTZIA BIZI IZAN DITUZTE?

    Catalina izeneko gazte bat, etxetik alde egin zuen, zeren eta bere aitaordea maltratatu egiten zion eta gau batean bortxatzea saiatu zen baina ez zen isilik geratu eta bere amari kontatu egin zion, bere amak ez zion ezer sinistu, horregatik gerrilara joan zen, hor mutil bat ezagutu zuen eta egun batean bakarrik zeundela ejerzitoa etorri zen eta bere gainean zer o zer erori zen eta lo geratu zen. Geroago bere mutilak korrika egiteko esan zion gainera bere bizkarra zaintzen zegoen baina seguru egondako momentuan konturatu zen ez zuela erantzuten eta hil egin zutela.

    Manuel izeneko beste gazte bat ere gerrilara joan zen, bere anaiarekin. Hor bere anaiak ez zuen kaso egiten bereak nahi zuena egiten zuen asko gustatzen ziolako, baina iritsi zen egun bat nun esan zioten hil egin behar zutela ez zegoelako ondo egiten zuen gauzak. Orduan Manueleri despeditzea utzi zitzaion eta bere anaiaren azken hitzak hauek ziren: zaindu eta aio. Gero erabaki zuen ez zuela ezer gehiago egin behar gerrilan, eta alde egin zuen.

    NOLA ARI DIRA LANEAN EGOERA HORIEK GAINDITZEKO?

    CAE progama batean daude orain eta esaten duen moduan emakume askok gizonen konportamendua dutela, baina hor erakusten diote nola izan behar duten, ederrak direlako. Eta pixkanaka ikasten dute nola izan behar duten emakumeak. Baita ere 5 edo 6 aldiz izan dituzte abortuak eta horrek trauma asko usten ditu, baina hor erakusten diote konfiantza edukitzea. Eta esaten diote horrelako gauzak gehiago ez direla pasatuko.

    Gero ere gizonak edozer gaizki egiten badute belaunez jartzen dira esanez kastigo bat behar dutela zergatik gauzak gaizki egin dutela, eta hori oso gogorra izaten da ikusteko, jada eta soldaduak izateko edukatu dituztela eta ez daukate inongo maitasunarik. Hor erakusten diote zer den hori, zer diren besarkadak, nola maitemindu etab…

    Baita ere psikologoak izaten dituzte beraien traumak eta gertatutako gauzak kontatu ahal izateko eta zerbaitetan lagundu ahal izateko, baina ez da oso erraza, horrelako gauzak inoiz ez dira ahazten.

    ZEIN ARRISKU EDO OZTOPO DITUZTE ORAIN, BERGIZARTERATZEKO?

    Orain gerrila hori ezabatzea erabaki dute, bada eta gendeari oso gaizki egiten ziotelako. Kontratu bat sinatu dute hori kentzeko baina ez du ezer egiten bada eta gendea traumatuta bizi direlako eta ezin da ezer egin, ezin dira gobernuarekin partetik jarri edo FARC-en partetik jarri, gertatutako dena buruan daukatelako eta bizitako dena hor segitzen delako, eta ezin da ezer egin hori aldatzeko.

    Gainera ere orain askok lana dute eta ikasketak egin dituzte, batzuk ere progamara hotz egiten dute eta eskerrak ematen diote zergatik pertsonak horrek lan ona egiten dudalako.

  98. Unax Doyharzabal dio

    Lehenik, aditzera eman nahi dut, ume edo gazte hauen sarrera guerrillan gehienbat bi arazo nagusirengatik izaten da, bat gazteen egoera jasanezina bada beraien bizitzan. Horregatik, gazte hauek ideiarik eduki gabe asfarc-era izendatzen dira amets berri eta bizi egoki baten esperantzan. Bestea, umetatik derrigortuak izaten direla guerrillara izendatzen, honen arrazoia nagusia, beraien familien biziekin mehatxu egiten dietela edo beraien biziekin.

    Bigarrenik, gazte hauen gerraren ikuspegia beste bat da, begirune sakon batetik begiratuz gazte hauei gerrak: depresio egoerak, ondorengo estres traumatiko uneak, gorputzeko zauriak, identitate krisiak, edota ez-ohiko jarrera psikologikoak eragin dizkie. Emakuzmezkoetan adibidez; gerrak eragindako arazo larrienetako bat beriaingan jasotako abusu sexualak dira, gazterik bahitzen zituzten bertan objetu sexual bezala ibiltzeko.

    Lehen esandako guztia kontuan izanez, esperientzia hauei aurre egiteko Salestarren elkarteak ikastetxe bereziak daude bertan, hauen helburua gazteei; maitasun familia egoera bat ematea, oinarrizko heziketa bat ematea eta lanbide mundurantz integratzea da, sozialki eta psikologikoki lagunduz berriz ere gizartean sar daitezen.

    Azkenik, berriz ere bergizarteratzeko dituzten arazoak nagusienak, jarraituak izateko sentzazioa da horietako bat, izu konstantea berriz ere gizartean sartu eta guerrillako batek ezagutu eta hiltzeko beldurra (bai bera eta bai bere ingurunea).

  99. Aitor Varela dio

    Zergatik sartu zituzten gerran?
    Ume pobreak direnez ez dute dirurik, orduan hauei ondo etortzen zaie. Baina ez dute kontuan izaten zer trauma sartzen dioten umeei, 6-13 urte bitartekoak izaten oi dira.

    Nolako esperientziak bizi izan zituzten?
    Oso traumanteak izan ziren, jendea hil egin behar baitzuten. Gainera emakume askoe objektu sexual gisa erabiltzen zituzten, eta haurdun geratu ezkero derrigortu egiten zioten abortatzera edo batzuetan alboko herrikoei ematen zioten umea.

    Nola ari dira lanean egoera horiek hobetzeko?
    Salestar talde bat dago “Ciudad On Bosco”-n, Medellinen. Hauek, hortik irten diren gazteei edukazio laboral bat ematen diote, baina garrantzitsuago dena maiatasuna ere ematen diotela.

    Zer arrisku edo oztopo dituzte orain, bergizarteratzeko?
    Beldur direla topatzen badituzte akabatu egingo dituztela.

  100. Maria Juaristi dio

    Dokumental honetan bi kasu ezberdin ageri dira. Zoritxarrez, gerren ondorioz asko sufritu izan duten bi gazte dira eta beraien esperientzia pertsonalak kontatzen dituzte. Baita ere, beraien irtenbidea Salestarrek dituzten programek asko lagundu diete.

    Lehenik eta behin, famili arteko liskarrak oso ohikoak ziren eta hori zen etxetik alde egitearen puntu nagusietako bat. Horrelako kasuetan, normalean gerra eta militar munduan sartzea zen. Bertan, beraien burua defendatzen eta kontrakoei aurre egiten erakusten zitzaien. Carolina deituriko neskato gazte batek bere esperientzia kontatzen du. Gai nabarmenetako bat da gerraren bitartez izandako sufrimentua da. Esate baterako, bere bikotea berari eztaltzeagatik nola akatu zuten ikusi zuen. Baita ere, sufrimentu asko eta gogoan izateko momentu oso gogorrak bizi zituela kontatzen du.

    Bigarrenik, bizitzen dituzten egoerak oso zailak dira: ez dute ikasteko aukerarik izan, ekonomikoki gaizki daudelako, famili eta lagunen desprezioa, sexu diskriminazioak, beldurra… Hauek danak direla eta, gerra sartzea aukera on bat iruditzen zaie, baina ez dute gogoan hartzen beraien giza lehentasunak kontuan hartu behar dituztela. Horregatik Salestarren laguntzara jotzen dute.

    Salestarrek laguntzarako eta behar duten maitasuna eta atentzioa emateko prest daude. Beraiek ondo aski dakite bertara iristen diren ume zein gazte guztiek depresioan daudela edo traumak dituztela gerran kontuagatik. Bestalde, bakarrik sentitzen dira, triste, osasun larrialdietan.. Nola lagundu dezakete Salestarrek horrelako kasutan? Egia esan, oso gauza txikiekin ume asko laguntzeko gai dira: irakurtzen eta idazten erakutsiz, norbera bere burua maitatzen erakutsiz, beraiek gustuko dituzten lanak aurkitzen lagunduz… famili bat sortuz.

    Aurreko guztia laburdurik, gerrak ume eta gazte askori sufrituarazi egiten diete. Horregatik, hauek sahiestea aldaketa positibo izugarria izango litzateke, baina gerrak dauden bitartean laguntzea eta babesa ematea oso lagungarria izango zen.

  101. Naia Agirretxea dio

    “Alto el fuego” dokumentalean, erakusten dira nerabe batzuen bizitzak. Zer gertatu zien, zergatik sartu ziren guerrillara, nola aldatu zen beraien bizitza CAPREn sartu zirenean…

    Catalina izeneko neska bat agertzen da dokumentalean. Bere aitaordeak, jo egiten zion, abusuak jaso zituen eta bere amak ez zion sinisten. Egoera hura ezin zuelako soportatu, erretzen hasi zen, festetara joaten hasi zen… dena bere etxera ez joateko. Egun batean, gerrilakoak etorri ziren eta bera erreklutatu zuten 13 urterekin. Hasiera batean, pozik zegoen, ez zuelako gehiago etxera itzuli behar baina gero, ohartarazi zen ez zuela inorri min egin eta atrapatuta sentitzen hasi zen. Mutilaguna zuen, eta hura hil egin zutenean konturatu zen ez zuela gehiago egon nahi talde horretan. Ihes egin zuen eta On Bosco hiriko CAPRE taldera joan zen laguntza eske. Berak dioenez, bizia aldatu egin zaio eta orain lan on bat du.

    Baita, Manuel izeneko mutil baten istorioa agertzen da dokumentalean. Bere anaia eta biek 8 urterekin etxetik alde egin zuten. Ez zutenez inongo lekurik joateko, gerrilara sartu ziren. Bere anaiak gauzak gaizki egiten ari zenez, hil egin zuten. Orduan ohartarazi zen ez zuela gehiago talde horretan egon nahi. Ihes egin zuen eta On Bosco hiriko CAPRE taldearengana joan zen. Berak dioenez, orain oso ondo bizi da baina beti du beldurra gerrilako kideek errekonositu eta hil egiten badute.

    Baina orain dela gutxi, Colombian bake sinadura bat egin dute 52 urteko gerra hura amaitzeko. Eta horrela, lasai egon dezakete ihes egin dutenek beraien bizi osoan. Nire ustez, gerran sartu ziren ez zutelako beste aukerarik eta gerran sartzen baziren janaria eta ohe bat edukiko zutelako. Esperientzi traumatikoak bizi izan dituztela iruditzen zait, eta nahiz eta superatuta eduki, ez dituztela inoiz ahastuko.

    Azkenik, iruditzen zait Salesianoen misiolariek lan harrigarria egin eta egiten ari direla eta beraiengatik bake gehiago dagoela gure gizartean eta milaka pertsonen bizitzak aldatu dituztela.

  102. Aitor Juaristi dio

    Alto el fuego bideoan ikus daiteke Colombian gertatzen diren gauzak. Alde batetik, guerrilla izeneko talde armatu batek gazteak hartzen dituzten eta beste aldetik CAPRE izeko babes etxea Medellinen dagoela.

    Hasteko, bideoan agertzen bi istorioak resumitu egingo ditut. Carolina izeneko neskatxa batek bere padrastroak berarengan abusatzen zuela eta berak amari kontatzen zion baina ez zion sinisten. 13 urte zituela, ia egun osoa egoten zen etxetik kanpo, erretzen hasi zen eta kokaina kontsumitzen zuen.

    Ondoren, Manuel izeneko mutil bat agertzen da, non aipatzen du 8 urterekin, berak eta bere anaiak, etxetiken joan zirela pobreak zirelako, ez zeukatelako ezer. Manuelek, guerrilla izeneko talde batean sartzen da kuriositatea zuelako.

    Guerrilla talde armatu bat da non umeak edo gazteak hartzen dituzte eta esaten dute jendea hiltzen dutela. Arrunta dela bata bestea hiltzea.

    CAPRE izeneko fundazio bat azaltzen da non gazte abandonatuak edo gerran egon diren gazteak hartzen dituzte. Hor erakusten diete gauz on asko eta edukazio bat ematen die.

  103. Gari Diaz de Cerio dio

    Gazte hauek nerabezaro gogorra eta basatia jasan izan dute, gehienak etxeko arazoengatik ihesi kalera aldegin zuten bizimodu hobe baten bila, baina kalean bizimodu onik ez dagoenez ia denak era batera edo bestera FARC edo ELN bezalako gerriletan bukatu zuten.

    Bertan jasan behar izan dituzten oztopoa jasan ezinak dira, guztiz esklabizatuta bizi dira eta ihes eginez gero ez pentsa askatasuna lortu dutenik beraiek ikusi ez gero hil egin baitituzte. Emakumea gehienak objektu sexual gisa erabiltzen dituzte rango altuko koronelek, CAPRE bizi diren ia emakume gehienak 16 urte bakarrik dituztelarik 5-7 aldiz derrigortu dietela abortatzera eta beste batzuk umea jaio arte egon eta ondoren alboko herri batean saldu, orain beraien umeak non ote dauden jakin nahi dute. 3-4 egun janaririk gabe, erateko gabe, lo egiteke eta oinez gelditzeke edukitzen dituzte. Horrez gain, beraien familiar bat asesinatzera behartzen dituzte. Beraiek diotenez azkenean ohitu egiten zara pertsonak akatzera edo zure ondokoak hiltzen ikustera.

    Gaur egun, CAPRE bezalako taldeei esker asesinatuak izateke bizimodu berri bat eman ahal izaten diete. Bertan etxebizitza, janaria, ikasketak… ematen dizkiete. Lehenik, eduki ez duten maitasuna ematen diete, behin beraien pentsamendu militarra aldatutakoan dituzten psikologoei esker, ikasketan prozesuak hasten dituzte. CAPRE-ko kideek diotenez ikusgarria da empresari batek deitzea esanez langilea implikatua, zuzena… dutela eta ez bakarrik beheko mailan dagoela baizik eta produkzioaren zuzendari dela entzuteak.

    Orain, 2016an bakea sinatu zuten, baina bitartean CAPRE-ko aterpetxetik ezin zuten irten ezagutu eta asesinatuak izateko beldurre. Bertako batzuek, beraien familiekin arremanetan jartzeko zain zeuden, unibersitatera joateko aukeraren zain. Denak nahi dute bakea 52 urteko gerra baten ondoren, nahiz eta oraindik eztimatzen den 8.000-13.000 ume inguruan jarraitzen dute frentean borroakan.

  104. Gorka Espìnoza dio

    Colombiako gazte asko beraien etxeetatik joan egiten dira hainbat situaziorengatik, adibidez: ekonomikoki ez daude ondo, gurasoen artean burrukatu egiten dira asko edota gurasoek gaztea jo egiten dute…etab.

    Horrelako situazio asko gertatzen dira, baina badago talde bat (edo talde bat baino gehiago) horretaz aprobetxatu egiten dena, gerrillen taldea da talde onen barruan beste bi daude FARC edo ELN. Talde hauek egiten dutena da etxetik alde egiten duten gazteak artu eta soldadu perfektuak bihurtzen ditu mehatsuen bidez. Gazteak ez badute beraiek esandako zerbait egiten mehatsatu egiten dituzte esaten, adibidez: berain familiak hil egingo dituztela. Talde hauetan gazteak beraiek esandakoa egin behar zuten, adibidez, esaten bazioten norbait hil egin behar zutela, hil egin behar zutene edo mehatsatu egingo zituzten. Nesken zituazioa txarragoa da, 9, 10 urte inguruan gerrilletako komandanteekin enparejatzen dituzte eta objektu sexual bat izan balira bezala tratatzen dituzte, neska gazte asko 16 eta 17 urte inguruan 6 edo 7 ume abortatzera obligatzen dituzte. Talde hauetan pertsona bat makina bat bihurtzen dute. Colombian alto al fuego bat sinatu dute gobernuak eta gerrilletako FARC-ek. 52 urte iraun duen konfrontazio bat gelditu dute tratadu honekin. Konflikto honek gazteengan trauma haundiak utzi ditu, adibidez: pertsona bat hiltzea edo (nesken kasuan) biolazioa, gainera gazte hauek beldurrarekin bizi izan dira Don Bosco irian, pentsatzen FARC beraien atzetik dihoazela eta hil egingo dituztela.

  105. Miren Epelde dio

    Kolonbiako ume askok ez dute gurasoen atentziorik, edo familiarekin oso gaizki egoten dira. Hauetako ume batzuk etxetik joaten dira oso adin txikikoak izanik eta soldadu gisa egoten dira beraien biziko urte batzuk. Ume soldadu bat izatea, beraien egoeratik irteteko irtenbide bakarra ikusten dute, horregatik ume askok bide bera hartzen dute, gerrara joatea. Urte batzuk egon eta gero ume hauek gerratik irtetea desiatzen egoten dira oso bizi gogorra delako. Haien kontrakoak hauek mehatxatzen dituzte bere familiei zerbait gertatuko zaiela esanez, normalean mehatxu hauek bere familiko kide bat hiltzea da.

    Beraien bizi esperientzia ez da oso egokia, hau da, ume askok traumataz sufritzen dute. Catalinaren egoera ez zen oso polita adibidez. Berak trauma asko zituen, bere aitaordea
    bera bortxatzen saiatu zen eta amari kontatu zioenean ez zion sinistu. Orduan, Catalina eta bere ama oso gaizki konpontzen ziren. Catalina etxetik joan zen, oso adin txikiarekin drogatzen eta gauez ertetzen asi zen bere arazoetaz ahazteko. Kasu honetaz aparte, beste trauma asko ere agertzen dira, gehienak arazo familiarrak izaten dira.

    Gazte hauek Don Bosko hirira joaten dira Salestarren zentro moduko batera. Han berriro ‘hezitzen’ dituzte gazte horiek. Hango salestar batek dioen gisa, hango jendea inolako maitasunik gabe doaz. Emakumeak, ez dira emakume sentitzen hau da, beraien emakume harrotasunarik gabe bukatzen dute. Zentro horrek emakume izatera laguntzen diete. Arropa femeninoa prestatzen diete, makillajea uzten diete… Honi esker, pixkana emakume harrotasun hura berreskuratzen joaten dira. Horretaz aparte, ongi onartuta izaten dira gazteak, hau da, ongi etorri egokia ematen diete etxean bezala sentitzeko. Honen helburua beraiek diren bezala izatea da, ondoeza ez egotea.

    Gazte hauek beraien etxera bueltatu nahi dute denbora pasatzen dihoala, baina zailtasunak ez diete uzten. Catalinak dio bere ama bisitatu nahi duela baina ezin duela beldurra ematen baitio berriro ongi etorria sentitzen ez bada. Gertatutakoaren ostean oso zaila egiten zaie familiarekin egotea.

  106. Xabier Larrañaga dio

    Neskak kontatzen duen bezala txiki txikitatik hartzen zituzten ez zutelako beste inora joateko eta beraien bide bakarra gerrilla bat izatea zen. Gau batean kontatzen du nola bere mutil-laguna hiltzen duten ejerzitokuek. Baita ere, esaten du gerrilak zirenei behartzen zietela ez aldegitea mehatxuen bidez bizi baitziren. Gehienak orain, bildurrez bizi dira pentsatzuz ea gerrilako batenbat joaten den eta beraiei hiltzen dien gerrilatik ihes egiteagatik. Emakume gehienak gaztetatik dira sexualizatuak dira eta batzuk 5-7 aldiz abortatzea derrigortuak dira. Caprean jasotzen dituzte gerrilak izandako neska-mutilei eta bertan beraien bizia berrarazten dute eta bertan laguntzen die beraien traumak superatzea laguntzen dizkiete. Capre hortan irakurtzen eta idazten laguntzen die eta batzuek batxilergoa egiteko preparatzen die. Capre horrek mutil eta neska hoiei asko laguntzen die beraien bizia aurrera emateko.

  107. June Aguado dio

    Alto el fuego dokumentalean bizi zai bat eduki duten gazte batzuk beraien historioaa kontatzen agertzen dira. Lehenengo, neska bat azaltzen da, eta honek hazteko beraren aita oso aita papel txarra egiten zuena azaltzen du, honek eran egiten zuelako eta bera txikiagoa zenean bere aitak neska honekin erlazio sexualak eukitzen zaiatu zen, hau da, neska biolatzea. Neskak ez zekien zer egin eta orduan amari kontatzea erabaki zuen, baina honek ez zion sinetsi. Hori eta gero, neskatxa mutiko baten geratu zen baina honekin geratu zen egunean zeunden lekuan bombak eta bombak erortzen hasi ziren, beraz neskak gerra trauma handi bat ere badu, baita suizidio intentuak ere.
    Gainera,bezte mutiko batek bere historioa ere kontatazen du, bere bizia baita ere oso zaia izan zelako eta ez zituen nahi gauzak egin eta bizi izan behar zituen oso txikitatik. Adibidez, zortzi urte zituela etxetik alde egin izan behar zuen.
    Baina bi gazte hauek alde batera utziz, dokumental honetan bezte gazte asko egoera antzekoan ikusten dira, adibidez: 15 edo 16 urtetako neskak bost aldiz baino gehiagotan abortatzera behartuak izan direnak beraiek nahi izan gabe. Eta gauza hauek ikusita ikusi dezakegu neska gazte hauek ezin izan dutela edozein neskaren aurzaroa edo gaztetazuna bizi makilatzea, lagunekin egotea, dembora librea, ikastea….
    Eta gauza hauei guztiei aurre egiteko salesianoak laguntzen zaiatzen dira eta gazte hauei laguntzea dute helburutzat eta dituzten infantzia eta gaztetazun trauma edota bizitako egoera txar guztiak ahazten zaiatzea edo gutxinaka gutxinaka laguntzen joatea. Gazte hauai oportunitateak ematea eta dena posible dela azaltzea.

  108. Ander Mugica dio

    Neska honi bere aitak maltratatu egiten zion, joe giten zion eranda zegoenean, beroak zeuden makilekin ere jotzen zion. Neska honek ikusi zuen gerra zer gogorra zen guztientzat.

    Gerran sartzen zituzten esaten zietelako ez bazirela gerran sartzen beraien familia akatuko zuten.

    Oso esperientzi txarrak bizitzen dituzte, jendeak nola akatzen dituzten ikusten dute eta batzuetan beraiek akatu behar dute jendea.

    Emakume bat azaltzen da esaten duena berari umeak ekartzen zizkien, gerratik geizki zeudenak, beraien familiak abandonatuta zeudenak eta abar. Esaten dute etortzen diren ume batzuk bere familiakoak akatu behar izan zituztela. Neskak gerran sexualizatuta daude, matxismo asko sufritzen dute. Adibidez 15 edo 16 urteko neskak eduki dituzte iada 5 edo 6 aldiz abortatuta daudenak. Capreko helburua da etortzen diren pertsonak ondo sentitzea eta iksutea jendeak maite duela. Ikasteko aukera ematen diete analfabetoak ez ertetzeko. Capren helburua da bizitzeko egoera onak edukitzea.

  109. Victoria Mendez dio

    Neska bat aitaordea bat dauka eta mozkorra eta gaiztoa zen eta beatik abusatzea intentatu zuen eta amari kontatu zion baino etzion sinisten. 8 urteko mutil nbatek etxetik joan egin zen guerrilla batera sartu zen. Suizidatzie intentatu zuen. Ama jotzen zuenena neska ama defendatzea joaten zen baina ama ere berari jotzen zion. Jendea militar bezala jatenndira azkeneko bidea delako. Gerrilari beldurra dioe zergatik beraiek aukeratzen dute zein hil eta zein ez. Jendea gerrilatik ihes egiten zuen. Jende asko hil egiten dute eta jende asko dago triste. Mutil bat gustatzen zion arauak ez betetzea eta horren ordez hil egin zuen. Jendea leku hartatik erten zuten ez zutelako gauz gehiago pasatu nahi. Neska bortxaketa batetatik pasatzen dute gizonak emakumeak kontrolatzen dute. 15 eta 16 urterekin neska asko ya derrigortuta izan dira 6 edo 7 aldiz abortatzea. Eskola batean nahi dutena egin dezakete limite barruan. Jendea CAE joaten zen ezer jakin gabe eta hor ikisten zuten ez zekitena, bi psikolo andereñoak eta … daude. Gizakiari lana lortzen diote.

  110. Jon Brea dio

    Catalinak azaltzen du oso gaizki pasatu duela gazteta, bere aitaordeak jipoitu egiten zuen eta bestelako tratu txarrak. Mozkorra eta drogatuta etortzen baitzen. Mutil batekin zegoen maiteminduta eta mutilak neskari protekzioa ematen guerrillak hil egin zuen. Gero, mutil bat azaltzen da eta honek esplikatzen du bere anaia guerrillak hil egin zuenean haien legea eta normak ez betzeagatik. Esaten du bere anaia asko maite zuela aita eta ama bat bezela zela hura. Claudiak esaten du oso gogorra dela gerran egotea militar bezala, adibidez, hiruzpalau egun ura edan eta jan gabe. Esaten dute gerran horrelako neska gazteak 13-15 urte, objektu sexual bat bezala direla. 15-16 urteko mutil gazteek ez zekiten idazten, bere izena ere ia ez zekiten idazten, bakarrik gerrarako zauden preparatuta. Ez zaizkit batere ondo iruditzen egoera hauek eta uste dut Don Bosco elkartean dauden pertsona hauek askoa ari direla laguntzen.

  111. Markel Alberdi dio

    Gazte hauek, armadara sartzea derrigorra dute. Armadan gauzak gaizki egin ezkero, beraien familiari eraso egitera hel dezakete. Gazte hauek oso esperientzia gogorrak bizi izan dituzte. Esperientzia gogor horien barruan, beraien familiako pertsonak eta lagunak hiltzen ikustea da, bertan azaltzen den mutil batek, azaltzen du nola bere lagun bat akatu zutela bere betebeharrak ez zituelako betetzen, berak agur esan zion lagunari eta lagunak bere burua aitzeko aholkatu zion. Egoera gogor hauek, beraien psikologia aldea kaltetzen du, gehienak estresa eta depresioa edukitzen dute. Hori gainditzeko, klase desberdinak edukitzen dituzte beraien egoera mentala hobetzeko.

    Bertan azaltzen den neska batek, neska gazteak esplotatu egiten dituztela esaten du. Neska gazteak, 9 edo 10 urte ingurukoak, armadako pertsona garrantzitsuen emaztea izatera derrigortzen dituzte. Hainat neska, abortaketak egitera heltzen dira bertan jasotzen dituzten bortxaketen ondorioz.

    Hainbat arrisku ditu armadan hezitzeak. Haietako bat, ezkuntza urte batzuk galtzen dituztela eta oso izaera gogorra izaten dutela da. Bertan azaltzen diren pertsonek, azaltzen dute neskak mutilen izaera izten dutela armadatik heldutakoan. Salestarren etxe honetan, armadan egoten diren umeei laguntzen diete etxe berri bat edukitzen.

  112. Rehan Subhani dio

    Bidioan azltzen dana da, ume asko daudela 8,9 urterekin etxetik joaten direnka, bere aitak maltratatu egiten dietelako, eraso sexistak egiten zietelako, famili kontuak ez zaudelako ondo…ume horiek etxetik joaten direnean gehienak guerrako talde militra abtzuna joaten dira, eta taldean sartzen direnean, nagusiek amenazatu egiten diete, lana ez bazuten ondo egiten beraien familikoei arazoak emango zietelako, edo hiltzeko. Ume horiekoso gutxi ikasten dute edo ta ez dute batez ere ikasten. Guerra asko egoten dira umeeak metrailadorikin, franko tiradorekin eta. Txikitatik zaharrak bezala pensaraztea obligatzen dute, odol hotza, eta nesken aldean ere berdina pasatzne da. Neskei gizonak bezala pensatzea derrigorzten diete eta barruan daukaten neska normal baten izaera galdu edo oso fondoan sarzten zaiete. Gero Don Bosco herrira joaten direnean hango gizonak eta emakumeak kontatzen duen bezala, edukazten, idazten, letzen, beraien benetako izaera atatzen laguntzen diete, txikitatik gaizki programaute daudela esaten dute.

  113. Elaia Mendizabal dio

    Neska gazte askok aurtzaro oso gogorra izan zuten. Lehenengo Catalinak esaten du bere aita etxera eltzen zenean mozkor eginda jo egiten zutela. bere ama ere problema askotan sartzen zen, gaztea zela kontatzen du suizidatzea intentatu zuela, kontatzen digu nola bere mutil-laguna helikoptero batean zegoela militarra zelako eta helikoptero barruan zegoela tiroak bota zituzten bere mutil-lagunaren helikopterura. Samuelek esaten du bere anaiak nahi zuena egiten zuela eta jaramonik ez zuela egiten eta orduan, soldaduek hiltzea erabaki zuten. Claudiak esaten du jan gabe egoten zirela etxean egun batzuetan, gizon batek kontatzen du emakume asko egoten 5, 6 aldiz abortatuta daudela, soldaduak derrigortzen ziotelako, saleasinon lana da beraiek neska horiei laguntzea eta alduten gauz gehienak egitea, beraien familietan ez dagoelako bizimodu erraxa.

  114. Urko Martínez dio

    Dokumental honetan ikusten dugu nola gazte batzuk kontatzen duten beraien esperientziak gerriletan. Lehenengo neskak kontatzen du nola bera gerriletan sartu zen, beraren aitak beraz abusatzen zuelako eta bere amak ez ziolako sinisten. Horrela, bere gurasoak gorrotatzen hasi zen eta gerriletan sartu zen ez zuelako beste opziorik. Azkenean, kontatzen digu nola bonbardeatu zuten bere kanpamentoa eta beraren laguna hil zuten. Bigarren mutilak, bere istorioa kontatzen digu baita ere. Berak azaltzen du nola hil zuten bere anaia.

    Gazte horiek berriro gizartean onartuak izateko, sortu ziren zentro salestarrak dokumentalekoa bezala. Gazte horiek ikasten dute nola irakurri, nola idatzi, gauza basikoak eta garrantzitsuena gazteak izatea berriro. Gerraren ondorioz pertsona hauek bere sentimenduak galtzen dituzte eta ez zaie axola beste pertsona bati bizia kentzea. Hori dela eta, nerabe horiek laguntzeko prest daude beti zentroko pertsonak. Amaieran, ikusi dezakegu hasierako gazteak nola amaitzen duten dokumentalean. Lehenengo neskak etxe berri bat lortu du erostea eta hasierako mutilak, esaten du nola orain batxilergoa egiteko prest dagoen.

  115. Aner Elorza dio

    Gaur egungo gazte asko hau jasaten hari dira. Gazte hauek asko sufritu dute eta sufritzen ari dira, berez beraien familia salbatzen ari direlako, baina, azkenean reklutatu egiten dituzte gerriletan borrokatzeko. Hitzegiten egon diren gazte hauek san dute, asko sufritu dutela, suizidatzearekin pentsatzeraino, esatzen dute baita asko depresioan satzen direla. Gerrila haueta gazteak bidaltzen dituzte, ez dutelako ezer kostatzen eta oso gutx ordaintzen diotelako, armadakoak hiltzen badira asko galtzen dutelako. Asko Don Boskoren etxera joaten dira Medellinen, bertan ondo tratatzen dituztelako eta hezkuntza bat ematen diotelako. Etxe horretan gerrileroetatik salbu daude, inguruan ez dutelako tirorik entzuten. Bertan egiten saiatzen direna, neskak galdu duten neska ezaugarriak lortzea, makilatzea, eta mutilei, psikologikoki ondo preparatzea etorkizun batean lana izateko.

  116. Ane Martins dio

    Colombiako hume asko gerrilara joaten dira, bakoitzak bere arrazoiak daukate; askok bere etxetik ihes egiten dute, askotan gurasoak maltratatu egiten dutelako, beste batzuk ihes egiten dute bere etxean errekursoak ez daudelako, horren ordez gerrillara joatea pentsatzen dute ertenbide bat dela baina ez da horrela, leku horretan gaizki tratatzen dute eta askenean ihes egiteko gogoa dute. Hala ere ezin dute ihes egin, bere familia eta lagunek amenazatzen dute ihes ez egiteko.
    Egun batean campamendu batean, jende asko hill zen bonba batzuei esker, gero mutil batek esaten du bere anaia gaizki portatzen zen eta horregatik hill egin zuten. Horrez gain mutilak, ihes egiteko gogo gehiago eduki zuen.
    CEA Cuidad Donbosco, umeak hatzen dute, baina lehengo egunetan gaizki portatzen dira, edo ez dute hitzik esaten. Asko drepresioa edukitzen dute eta denak traumaren bat daukate(Familia, Gerra..). Beldurrekin bizitzen dira, pensatzen dute gerrilla aurkituko dituela eta hill egingo dutela. Zerbait gaizki egin ostean zigortzeko eskatzen dute, gerrilla horrela egiten zutelako eta. Emakumeak objetu sexual bezala edukitzen duten, 16-15 emakumeek 6 edo 5 aldiz egin dute abortua.
    Colombian paz edukitzea nahi duten, eta Cuidad Donboscon ondo egoten dira, traumarekin eta drepresioarekin laguntzen dute eta leku horretan maiteak sentitzen dira, asko ez dute ikasketak bukatu edo egin eta lekur horrek ikasketak egiten aukera ematen diote, geroago lan bat edukitzeko.

  117. Imanol Bastida dio

    Gerra hauetan erabiltzen dituzten ume eta gazteak, oso errazak eta presa erraz bezela hartzen dituzte. Aldiz, badakite beraien familiari min egingo dietela gerrilako jendeak. Baita ere, neskak objektu sexual bezala hartzen dituzte eta askotan, biolatuak edo abortatu beharra izan dute. Gainera, gaztetatik hiltzen ikasi dute eta beti kastiguaren zain egoten dira. Horregatik, kampamentu hauetan, beraiei konfiantza ematea eta akademikoki asko hobetzea intentatzen dute. Bestalde, ezin izaten dute etxera joan, gerrillako jendeak hil ditzaketelako. Hori dela eta, askotan depresioa izan ohi dute eta ikaragarrizko pena, beraien jaioterrira edo beraien familia ikustea eragotzita baitute. Hala ere, zentro hauetan, psikologo, laguntzaile, monitore, etab…izaten dituzte hauen arazo psikologiko eta fisikoak konpontzeko.

  118. Naroa Galarraga dio

    Dokumental honetan azaltzen duena da, txikitatik problema bat eduki duela, beraren aita etortzen zitzaiola eta 13 urterekin jo egiten zion, abusatu ere bai… Beraren amari zerbait kontatzen baldin bazion ez zion zinisten. Manuel 8 urterekin etxetik joan zenl, beraren aitak ama jo egiten zuen eta laguntzen bazion zerbaitetan amak Manueli jo egin zion. Jamesek esaten du gerran sartzen direla eta beraientzat hori izugarrizkoa dela baina, ez badute egiten beraiek esandakoa, bera hiltzen dutela eta ez badu kasurik egiten amenazatuta egoten dira familia hilko dutela esanez. Beraren gerrako lagun batek beraren bizia galdu zuen neska salbatzeko. Manuelen anaiak ez zuen kasurik egiten eta horregaitik hil egin zuten, bere anaia hil eta gero esaten zuen berak ino ez zuela herri horretan eta orduan herri horretatik joan egin zen. Neska baten adibidea jarriko dut, mutil asko etortzen zitzaizkion eta biolatu egiten zuten. Denak oso traumazitatuta geratzen ziren gerrarrengaitik eta beste hainbat gauzengatik. Claudiak esaten du 3 edo 4 egun urik eran gabe eta jan gabe egoten zirela. 10 urteko umeak explotatuta daude biolazioarengandik eta askok abortatu egin izan dute 15 urterekin edo umea edukitzen badute jendeari ematen egoten dira. Zalezianoen metodoak abrazatzea, laguntzea, psikologoekin hitz egiten… Ume asko beraien familiarengandik urruntzen dira bestela beraien familiari zerbait egin dezakete. Azkenean, Don Boskokoek lortu dute batxillerra ikastea, beraien metak lortzea.

  119. Jacques Exposito dio

    Colombian, gerrilan edo talde paramilitarrak daude eta ume asko sartzen dira talde hauetan. Zergatik? Askok adibidez etxean abusua sufritzen dutelako. Baita ere daude kasuak, sartzen dituztenak umeak eta ez hauek sartu, amenazengatik, adibidez familia hiltzea. Umeak erreklutatzen dituzte oso merkeak daudelako. Hor beren egoera oso txarra da, helikopteroak goitik pasatzen, disparuak, bombardeoak… Emakumeak askotan abusuak sufritzen dute, eta abortatzeko egoeran daude obligatuta edo bestela umea jaiotzea eta beste leku batera bidaltzea. CAPREra joan dute askok eta hor ikasketak izan dituzte. Askok bakarri ikasketa basikoak izan dituzte eta batzuk ez dakite eta idazten. Hor CAPREn ere psikologoak daude bere gerrako traumak zendatzeko. Gizartean apartatuta daude, psikologikoki. Gertatu zaien gauzak gerran, fisikoki eta mentalki, zaurin egin dizkie. Baita ere askok Analfabetoak dira, ez dakite idazten eta irakurtzen. Baita ere ez daukate estudio onak eta orain ari dituzte hori egiten. Oso egoera txarra da, ezin dute oraindikan horrela bizi.

  120. Zihara Iraola dio

    Gehienak etxetik joaten ziren familiako arasoengatik. Samuelek bere etxetik joan zen (bere anaiarekin) errekurtzu baxukoak zurelako, gero banda armatu batera sartu ziren. Beste neskak bere padrastroak alkoholarekik arasoak zituen eta jo egiten, egun batean beragan abusatzen sahiatu zuen, bere amari esan zion baino ez zion sinistu, hainbeste haserretu zen etxetik ihes egin zuen. Bakarrik daudenez aprobetxatu egiten dira eta eraman egiten dituzte, hasieran zerbait ona bezala hartzen dute baina gero konturatzen dira oso toki txarrean daudela. Beti amenazak egiten dizkiote, zer familiako hilko duten, aita eta ama jartzen dizkiete aurrean eta berak erabaki izan behar du nor hil edo beraiek hilko dituztela. Hasieran beldurra sentitzen dute baina gero ohitu egiten dira eta normaltzat hartzen dute. Gazteak drogak kontsumitzen dituzte oso gazteak direnetik eta baita pertsonak hiltzen dituzte. Askok beraien familiako norbait hil izan behar zuten eta geroa hori ahasteko oso zaila da. 3/4 egunez ohinez urik gabe 2/3 egun lo egin gabe. Neskak 9/10 urterekin sexualki explotatzen hasten dira. 15/16 urterekin jadanik 6/7 aldiz abortatzera derrigortuta. CAEra iristen direnean. CAEra iristen direnean ez dakite nola sentitu, beldurra dute badakitelako bandetakoek hiltzen sahiatuko dituztela, baina baita ez dakite nola erreakzionatu animalia batzuk bezala tratatzen zituztelako, eta ez daude ohituta ondo tratatuak izatea. Ikasteko aukera ematen die, pozik izateko, maitemintzeko. Egiten dituzten ikasketekin, batxilengoa lortu dezakete eta lan postu bat. Badakite arriskuan jarraitzen dutela baina orain beintzat maitatuak dira eta pozik bizi dira.

  121. Khadija Essardi dio

    Gerra egoera horretan daude euren etxeak oso gazte uzten dituztelako arazoengatik, etab. Oso esperientzia txarrak bizi izan dituzte euren familiengandik eta gerrako buruzagiengandik, baldintza inhumanoetan egotera behartuak izan zirelako; egun asko igaro zituzten jan gabe, edan gabe eta gau eta egun ibiltzen etab. Gainera, lagun asko galdu zituzten hil zituztelako eta batzuk beste batzuk defendatzeagatik eta estaltzeagatik hil zituzten. Hortik aurrera, trauma askorekin atera ziren gehienak eta neska asko bortxatu zituzten oso gaztetan. CAEra joan zirenean euren bizitza guztiz aldatu zen. Psikologoekin eta espezializatuagoekin harremanetan hasi ziren denak. Idazten, irakurtzen hasi ziren, horietako asko titulu ona ateratzeko ikasten. Daukaten arazo handienetako bat da ez dituztela euren trauma oso tragikoak gainditzen eta horrek ez diela uzten askori aurrera egiten.

  122. Iban Fernandez dio

    Dokumentalaren hasieran azaltzan dira bi ume, zein biak txikiak zirenean guerrillan sartu behar ziren. Neska tratu txarrak jasotzen zituen bere aitaordengatik eta horregatik eta lagun batzuengatik drogan sartu zen eta erretzen ere hasi zen. Mutila oso txiki zenean bere etxetik ihes egin behar izan zuen bere anaiarekin, oso egoera txarrean bizi zirelako. Horregatik, neska eta mutil horiek guerrillan sartu ziren. Horrelako, talde batzuek (FARC eta ELN) soilik gazteak hartzen dituzte, gerrarako ezaugarri hobeak dituztelako. Azkenean, talde horiek umeak behartzen dituzte, beraiek nahi ez duten gauzak egiteko, adibidez, beste pertsona bat hil, bestela ume horren familietako bat hilko dute. Gerrilan gauza txar asko gertatzen zaizkizu, adibidez, neskari, bere lagunekin zegoenean, hegazkin bat bombardeatu zituzten eta ume asko hil ziren. Beste mutilari, nola bere anai ez zuen legeak jarraitzen, hil egin zuten.

    Horren ondorioz, neska eta mutil hori gerrilatik ihes egin zuten eta Don Boscoren etxera joan ziren. Bertan, trauma asko dituzten milaka ume iristen dira, eta bertan egiten dutena da ume horiek gizarteratu eta hezkuntza nat eman. Gauzarik importantena egin behar dutena da, gerrilan egon diren umeak pertsona normalak izaten irakatsi, militar baten pentsamendua dutelako. Horrela, etxe horretan ume asko ikasi nahi dutena ikasten dute eta bertatik irtetzen dira lan on batekin, bizitza on bat izateko. Horrela, gaur egun, jende asko matxinatzen atera dira gerrila talde horiek ez existitzeko, Colombiako umeak bizitza normal bat izateko.

  123. Ainhoa Arregi dio

    Adin txikiko Catalina izeneko gazteari bere aitaordeak jipoitu egiten zion etxera mozkorra heltzen zelako baina bere amari kontatu eta ez zion sinesten. Beste gazte batek Manuel izenekoak 8 urterekin ihes egin zuen bere etxetik bere anaiarekin. Etxetik ihes egindakoan beraiek duten aukera bakarra gerrara joatea da. Bertan gauzak ez bazituzten egiten mehatxatu egiten zituzten beraien familiarekin. Catalina bere mutilarekin zegoenean mutila hil egin zen Catalina babestearren. Manuelen anaia hil egin zuten berak nahi zuena egiteagatik. Beraiek oso egoera larria bizi zuten eta ihes egitea erabaki zuten zerbait hobea aurkitzera. Salesianoen zentro horiek larrrialdian dauden umeak hartzen eta zaintzen dituzte. Beraiek kontatzen dute ume horiek trauma handiarekin joaten direla gerratik eta batzuek beraien familiak hiltzera behartuta daudela. Neska gaztean objetu sexual moduan erabiltzen dituzte eta behartuta daude umeak abortatzera. Salestar elkarteak nahi duena da umeak ikustea bertan denak laguntzeko daudela eta etxean bezala sentiaraztea nahi dute eta etrokizun on bat edukitzea. Nire iritziz, horrelako elkarte gehiago egon beharko lukete munduan larrialdian dauden jendeari laguntzeko.

  124. Arett Sendino dio

    Neska bat Catalina izenekoa bere aitak jo egiten zion eta moratoiak egiten zizkion, nazkatuta zegoen eta esaten du suizidatu nahi duela. Soldaduak ez bazuten egiten esandakoa bere familiekin edo berekin sartzen ziren miña egiteko. Claudia izeneko beste neska bat 2-3 egun egoten da jan eta edan gabe. Baita ere, 15-16 urteekin bai edo bai obligatuta daude abortatzera, ezin dute umeekin geratu. Eskola salesiano horretan ahal duten hoberen egotea nahi dute gazteak eta hor laguntzeko prest daude beti. Manuel izeneko mutil bat bere anaiarekin etxetik joan zen. Salesianoek lagundu egiten diete bizi berri bat eraikitzen baina bizi berri bat eraikitzeko lan asko egin behar dute. Lehenik, dituzten kezka eta bildurrak kentzen laguntzen dizkie, beraien eskubideak eta eginbeharrak erakusten dizkie, gerrak ohiturak eta egin beharreko gauzak gaizki daudela adieraziz ohitura ona erakusten dizkie, aurrerago lan bat bilatu eta familia bat osatzen laguntzen die.

  125. Judith Tamayo dio

    – Zergatik sartu ziren/zituzten gerran?

    Etxetik joan ziren eta kalean bizitzen ziren. Orduan pentsatzen zuten hori amets bat bezala zela, baina ez zen horrela izan. 2-5 egunez jan gabe, lo egin gabe, oinez urik edan gabe…

    – Nolako esperientziak bizi izan dituzte?

    Ume asko ikasketak utzi edo horiek gabe joan ziren gerrileta eta neska asko biolatu eta umea abandonatu edo abortatzeko berrigotzen zuten batzuk 5, 6, 7 aldiz abortatu dute eta generalen edo jefeen “jostailuak” ziren eta Don Boskora aiatutakoan abandonatutako umeak berrezkuratu nahi dituzte nekska askok baina ez dakite nola.

    Hortik ateratako pertsona danak depresio, antsietate, post-traumak dituzte adibidez konfiantza asko zuten laguna hil delako edo beraiek beste bat hil behar izan zutelako baita bere familia ere. Esaten dutenez “oso gauza erraza da baino ain handia batemati bizitza kentzea dela” eta horregatik “pedagogía de la confianza” egiten dute Don Boscon, beraiek soldadu izaera hori kendu eta libre izateko aukera edukitzeko.

    – Nola ari dira lanean egoera horiek gainditzeko?

    Hor dauden salestarren laguntzarekin, Don Bosco hirian kokatuta daude eta beraiek Gerriletan izandako pertsonei ongi etorria ematen diete eta beiaren izaera eraiki eta soldadu izaera botatzeko eta berriz libre izateko.

    Baita ikasteko aukera dute. leno aipatu bezala batzuk analfabetoak dire eta hor hezkuntza basikoa ematen zaie gero batxilergoa eta unibertsitatea egiteko aukera izateko. Asko orain ikasten ari diren bitartean baita lanean ari dira eta batzuk etxe bat erosteko asmoa dute ere.

    – Zein arrisku edo ostopo dituzte orain, bergitarteratzeko?

    Oraindik ezin dute guztiz barneratu soldadu zauriak dituztelako eta horren ondorioz dituzten trauma guztiak ez direlako desagertzen halako erraz eta beti egongo delako beraien bizitzaren zati hori beraiekin azkenean oso egoera zatarra izan zen eta oso zaila superatzeko hori guztiagatik besteengatik desberdinak dira nahi eta ez nabaritu beraiek hori sentitzen dute.

  126. Irati Larrañaga dio

    Catalina izeneko adin txikikko gazteak oso egoera larriak pasatu ditu bere bizitzan zehar. Bere aitaordeak jipoitu egiten zuen, etxera mozkortuta heltzen baizen. Catalina gaixoak amari kontatzen zionean, amak esaten zion hori gezurra zela; hau da, ez zion sinesten. Beste Manuel izeneko gazte batek, bere anaiarekin etxetik ihes egin zuen, 8 urte zituela. Etxetik kanpo zeudenean, aukera bakarra gerarra joatea zuten; beraz, hori egin zuten. Gerran, kasurik ez eginez gero, mehatxuak jasotzen zituzten, bere familiarekin.
    Catalinak mutil-laguna zuenean, egun batean Catalina babestera joan zen eta hil egin zen. Manuelen kasuan, bere anaia hil egin zuten, berak nahi zuena egin baizuen. Hori gertatu eta gero, Salesianoen elkarte horrera joan ziren, bizimodu hobea aurkitzera. Salesianoen elkarteak, larrialdian dagoen jendea hartu eta zaindu egiten du. Beraiek nahi dutena da, umeak ikustea zentro horretan seguru daudela eta etxean bezala sentitzea. Nire ustez, horrelako elkarteak egotea beharrezkoa da, jende gehiego dagoelako larrialdian eta ez dena gustura bizi; beraz, horrelako elkarte geahiakok existitu beharko lukete.

  127. Amaia Sudupe dio

    Adin txikikoa den Catalina izeneko gazteak bere bizitzan zehar oso egoera larriak pasatu ditu. Bere aitaordea etxera mozkortuta iristen zen eta jipoitu egiten zuen. Catalinak amari esaten zioenean amak ez zion sinisten. Catalinak mutil-laguna aurkitu zuen, eta egun batean Catalina babestera zihoala, hil egin zen. Manuel izeneko beste gazte batek ere ez zituen oso egora onak. 8 urte zituela anaiarekin etxetik ihes egin zuen. Ihes egin ondoren soilik gerrara joateko aukera zuten. Bertan ez zioten kasurik egiten eta meatxuak jasotzen zituzten. Manueli bere anaiak nahi zuena egiteagatik, anaia hil zioten. Horrelako egoeratan Salesianoen elkarteak gazte hauei laguntza ematen die bizimodua aldatzeko. Nire iritziz, horrelako elkarteak beharrezkoak dira, asko laguntzen dutelako. Bizimodu txarra dutenei lagundu egiten die eta bizimodu hobeagoa bilakatzen die.

  128. Mara Alberdi dio

    Alde batetik, Catalina izeneko neska batek kontatzen digu bere bizitzan zehar igaro dituen egoera txarrak. Esate baterako, bere aita ordea oso biolentoa zen eta etxera mozkortuta heltzen zenean jo egiten zuen sutatik ateratako makil batekin. Gainera, berataz abusatzen ere saiatu zen behin baino gehiagotan. Catalinak tratu txar horiek guztiak amari kontatzen saiatzen zen bakoitzean amak ez zion sinisten. Orduan, amarekin zuen haserrearen eta amorruaren ondorioz, zigarroak erretzen hastea eta etxean gutxiago egotea eragin zion. Amari jotzen zion eta Catalina defendatzera joaten zenean, amak ere neska jotzen zuen. Horregatik, hainbat aldiz saiatuz en bizia kentzen. Gerra hasi zenean Catalinaren bere orduko mutil-lagunak babesten saiatuz zen baina azkenean hil egin zen mutila. Beste aldetik, Manuel izeneko mutiko batek, 8 urte zituela bere anaiarekin etxetik ihes egin zuen. Zuten aukera bakarra gerrara joatea zenez horrela egin zuten. Baina, dena ez zen horren erraza, gerra oso gogorra zen eta mehatxuak jasotzen zituzten bere familiekin. Eta horrela Manuelen anaiaren biziarekin bukatu zuten. Hondamendi hura eta gero, Salesianoen elkarteari esker, bizimodu hobeagoa lortu zuten. Elkarte hori bereziki arriskuan dauden umeak laguntzeko eta behar duten eta behin ere eduki ez duten segurtasun hori eskaintzeko. Nik pentsatzen dut, askotan uste dugula gaur egun horrelakorik ez dela gertatzen baina oso oker gaude. Askok ezikusia egiten dute eta ez diote behar duten garrantzirik ematen egoera larrian dauden umeei. Horregatik, horrelako elkarte gehiago behar dira munduan dauden injustiziak konpontzeko.

  129. Julen Iglesias dio

    Azter ezazu gazte hauen egoera:
    Kolonbiak, Latinoamerikako herrialdeetako bat, hainbat aldiz egin du historia La Gran Colombia gisa, hiru herrialde bakarrean bilduko zituena, Venezuela, Kolonbia eta Ekuador. Horregatik, hiru herrialde hauek oso antzeko bandera dute. Baina gaur hitz egingo duguna zera da: Herri honek 50 urte iraun duten gerrillak pairatu ditu, bakea iritsi da euren etxeetara eta azkenean etxera itzuli ezin izan duten pertsonak orain ahal izango dute.Gerrilla hauek osatzen zuten:FACR, ELN eta Kolonbiako Estatua. Honek 8 milioi pertsona baino gehiago hildako eragin ditu, gerra hauetan parte hartu zuten gehienak adingabeak ziren.

    Zergatik sartu ziren/zituzten gerran?
    Hau pertsona batzuek bere familia mehatxatuz hasi zen etaizan zuten joan eta parte hartzeragerrillari eta baiitzuli ziren Etxeanerail zuten bere familiari eta hura,gainera izan zuten perfektua edo gehiegi izateagauza bera gertatuko litzateke.

  130. Laida Rivero dio

    Dokumental honetan ikusten da nola Colombiako gerran edo gerrillan gosea pasatzen zuten, eta ez baziren sartzen gerran, etxerik gabe edo familia hil egiten zituzten. Gerran hainbat momentu txar pasatu dituzte, hauek dira batzuk: Metraietarekin apuntatzea eta esaten zioten bi familiren artean aukeratzeko zein hil eta zein ez. Herria bonbardeatzea eta umeak hiltzea. Emakumeak gerran objektu sexuala bezala tratatzen zituzten.

    Gauz horiek ikustea edo bizitzea traumak sortzen ditu. Trauma horiek kentzeko hasieran salesianoak beraien bizitzaz galdetzen dute beraien bizitzako gauzetaz preokupatzeko eta horrela pertsona akojituta sentitzeko eta komodo egoteko. Gero, pertsona horiek grupo baten sartzen dira eta grupo horretan koordinatzailea, psikologoak, edukatzeko grupoa… Hauek formatuta daude nibel salesianoan empatia generatzeko. Bukaeran biktima hauek bildurra dute bere bizi osoan lana ez topatzea Colombiako gerrakoak direlako, baino salestarrak lortzen dute jendeak ondo tratatzea eta lana egiteko tokia eta beraien dirua irabazteko aukera ematen diote.

    Dokumental hau asko gustatu zait, eta adierazi nahi diguna da denok berdin tratatu behar ditugula.

Utzi erantzuna Marta Olariaga(r)i Utzi erantzuna

Zure e-posta helbidea ez da argitaratuko. Beharrezko eremuak * markatuta daude